Lögfræði - 14. Kafli

Front 1

Hvað er vinnuréttur?

Back 1

- Réttindi og skyldur á vinnumarkaði, ráðaningasamninga og túlkun á þeim

- Samskipti aðila á vinnumarkaði

Front 2

Hvað er stéttarfélag?

Back 2

Félag sem gætir réttinda launþega og semur fyrir hönd þeirra gagnvart viðsemjendum á vinnumarkaði

Grundvallarmannréttindi að fá inngöngu í stéttarfélög

Front 3

Hvað er ASÍ ?

Back 3

Hafa forystu í stéttarbáráttu og félagsstarfi landmanna

Mótar heildarstefnur samtaka í launamálum

Vinna að því að aðildasamtökum sé stjórnað eftir sömu reglum og séu viðbuin í barráttu fyrir laun

Front 4

Hvað eru samtök opinberra starfsmanna?

Back 4

Opinberir Starfsmenn fá ekki inngöngu í ASÍ

Eru með 2 starfsmannafélög

- BSRB

- BHM

Front 5

BSRB

Back 5

Stærstu samtök opinberra samtaka

33 aðildafélgö og 18000 meðlimir

Beitir sér fyrir réttindamálum, EKKI launatengum málum

Front 6

BHM

Back 6

Stéttarfélög Háskólamanna

Markmið:

- Efla fagstéttarfélag Háskólamanna

- Standa vörð um samningsrétt þeirra

- Auka veg æðri menntunar á Íslandi

Kemur ekki fram sem samningsaðili gagnvart vinnuveitendum

Front 7

Nefndu nokkur önnur samtök og félög launamanna

Back 7

Lív - Landssamband íslenskra verslunarmanna

VR -Verslunarmannfélag RVK

Samtök Atvinnulífs -

Markmið að skapa umhverfi sem hentar FT að vaxa

Viðskiptaráð Íslands

SVÞ - Samtök verslunar og þjónustu

Fís - Félag íslenskra stórkaupmanna

Front 8

Hver er í samninganefnd ríkis og sveitastjórnar?

Back 8

Samninganefnd ríkis leitt af fjármálaráðherra

Sveitastjórnir semja annahvort beint til starfsmanna eða nýta sér launanefndir

Front 9

Hvað eru Kjarasamningar?

Back 9

Samningar á milli atvinnurekanda og stéttarfélaga um kaup og kjör

- Skriflegur

- Kveður líka á um:

Vinnutíma

Yfirvinnu

Kaffitíma

Orlof og fl.

Front 10

Hver er megintilgangur starfsmanns og yfirmanns?

Back 10

Starfsmaður

- Ber að sinna þeirri lögmætu vinnu sem yfirmaður biður og krefst af honum

Yfirmðuar

- Að borga fyrir vinnu og gefa launaseðil

Front 11

Hvað er Ráðningasamningur?

Back 11

Samningur á milli atvinnurekanda og launþega.

Launþegi skuldbindir sig til vinnu undir stjórn hans og ábyrgð, gegn greiðslu launa

Front 12

Hvaða lög gilda um uppsögn?

Back 12

Ber að vera skriflega og gilda við mánðarmót

( gildir á uppsagnardegi opinbera starfsmanna)

Uppsagnarfrestur =
1 ár = 1 mánuður

3 ár = 2 mánuðir

5 ár = 3 mánuðir

Front 13

Hvað þarf að gerast svo starfsmaður megi vera rekinn?

Back 13

Verulegar vanefndir starfsmanns

- Gáleysi

- Mætir ekki

- Rækir ekki starf

- Gerist brotlegur

Atvinnurekandi þarf að gefa áminningu áður en hann má reka

Front 14

Hver eru skilyrði atvinnuleysisbóta hjá ríkinu?

Back 14

- á aldrinum 16 - 70

- Búsettur á Íslandi / leyfi til atvinnuleitar í EES ríki

- Hefur sl. 12 mán unnið samtals í amk 10 vikur í fullu starfi eða lengur í hlutastarfi

- Hefur verið skráður atvinnulaus í 3 daga í upphafi bótatímabils

- Er reiðubúinn að vinna allsstaðar

- Staðfest atvinnuleysi sitt á vikufresti og skrá sig hjá vinnumiðlun 1x í viku

Front 15

Hve lengi getur maður verið á atvinnuleysisbótum?

Back 15

Í 5 ár

Front 16

Hvað gerist við starfsmenn ef verða eigendaskipti hjá félagi?

Back 16

Nýr eigandi tekur ivð öllum skyldum fyrri eiganda skv samningum við starfsmenn

Front 17

Hvað er Ábyrgðarsjóður launa?

Back 17

Ábyrgist greiðslu á vinnulaunakröfu launþega ásamt kröfu lífeyrissjóðs til iðgjalda á hendur vinnuveitanda ef hann verður gjaldþrota eða deyr

Aðeins launamenn eiga rétt á greiðslu úr sjóðnum

Fær þau laun sem hann á rétt á í uppsagnarfresti, að frádregnum atvinnuleysisbætum sem hann fékk

Front 18

Hve langur má vinnutími vera?

Back 18

40 vinnutímar

Front 19

Hvað er Yfirvinna?

Back 19

Vinna á Mán - Fös utan tilskilins 8 klst

Í vaktarvinnu er yfirvinna = vinna umfram umsamdar vaktir

Front 20

Hvaða lög gilda um lífeyrissjóð?

Back 20

Lágmarks iðgjald skal vera 12% af launum eða vinnu sem er skattskyld

Vinsæl skipting er 8% greitt af fyrirtæki og 4% af starfsmanni

Front 21

Séreignarsparnaður

Back 21

Aðilar geta greitt viðbótariðgjald eða í lífeyrissparnað hjá banka

Virkar bara ef fé er greitt óskattlagt því lífeyrir er skattlagður eins og allar aðrar tekjur og um tvísköttun að ræða

Front 22

Hvað gerist við laun fólks sem slasar sig?

Back 22

Fólk á rétt á launum í ákveðinn tíma

Front 23

Hver greiðir fyrir vinnuslys?

Back 23

Sjúkratryggingar Íslands

Ef slys veldur illindum sem valda því að aðili liggur inni í 10 daga er borgað allt fyrir hann s.s. gervitennur, sjúkarbíl ogfl

Front 24

Hvenær gildir greiðsla á tímabundnum lífeyri?

Back 24

Frá 8 degi slyss eftir að aðili er búinn að liggja inni í 10 daga

Front 25

Hvenær eru greiddar örorkubætur ?

Back 25

Ekki greiddar ef um minna en 10% örorku er að ræða

Fullar örorkubætur ef um 75 - 100% er að ræða

Front 26

Dánarbætur

Back 26

Ef slys veldur dauða innan tveggja ára eru maka eða sambúðaraðila greiddar bætur í 8 ár

Front 27

Hvernig virkar fæðingarorlof?

Back 27

Tekjutengt ef aðili er búinn að vera á vinnumarkaði í samfellt 6 mán fyrir upphaf fæðingarorlofs

3 mánuðir fyrir báða aðila

3 auka mánuðir fyrir aðila til skiptanna

Fólk á rétt á fæðingastyrk ef:

- Það er utan vinnumarkaðs

- Minna en 25% námi

- Í námi

Foreldraorlof til 13 vikna fyrir báða foreldra er tryggt (ólaunað)

Front 28

Hver eru markmið fæðingarorlofs?

Back 28

Tryggja rétt barna til samvista við báða foreldra

Gera körlum og konum mögulegt að samríma fjölskyldulíf og atvinnulíf

Front 29

Hvað er Félagsdómur?

Back 29

Sérdómstóll í vinnumarkaðsmálum

Mál rísa upp vegna:

- Túlkun og brot á kjarasamning

- Brot á lög um stéttarfélög og vinnudeilur