Definities Plantkunde 2013

Front 1

Algemene Plantkunde

Back 1

Studie van de structuren en functies die gemeenschappelijk zijn voor de meeste plantensoorten.

Front 2

Systematische Plantkunde

Back 2

Onderlinge vergelijking van de planten en het beschrijven, benoemen en classificieren van verschillende groepen o.b.v. gelijkenissen en verschillen.

Front 3

4 basiselementen levende materie

Back 3

koolstof
zuurstof
waterstof
stikstof

Front 4

DNA

Back 4

Desoxyribonucleïnezuur
Drager van erfelijke informatie voor de productie van eiwitten.
Twee strengen van A (adenine), T (thymine), G (guanine), E (cytosine) vervlochten in een dubbele helix.

Front 5

aminozuur

Back 5

organische verbinding: bouwsteen van peptiden, polypeptiden en proteïnen.

Front 6

chlorofyl

Back 6

bladgroen, bevindt zich in de chloroplasten.
Vangt licht op voor de fotosynthese.

Front 7

fotosynthese

Back 7

het proces waarbij koolstofdioxide in koolhydraten en andere eigen organische stoffen wordt omgezet m.b.v. lichtenergie en water.
=> fotoautotroof

Front 8

Morfologie

Back 8

studie van de uitwendige structuur van organismen
cellen (cytologie), weefsels (histologie) en organen (anatomie)

Front 9

Cytologie

Back 9

celbiologie
studie van de cel en celkern

Front 10

Histologie

Back 10

weefselleer:
studie van de bouw en functies van weefsels

Front 11

Anatomie

Back 11

studie van de inwendige structuur (rangschikking en ontwikkeling) van organismen

Front 12

Genetica

Back 12

studie van de erfelijkheid, nl. de overerving van kenmerken bij organismen

Front 13

Moleculaire biologie

Back 13

studie van de micro- en macromoleculen (e.g. eiwitten, suikers, vetten, nucleïnezuren) van organismen

Front 14

Microbiologie

Back 14

studie van de micro-organismen

Front 15

Bacteriologie

Back 15

studie van de prokaryoten

Front 16

Virologie

Back 16

studie van de virussen

Front 17

Mycologie

Back 17

studie van de schimmels

Front 18

Algologie

Back 18

fycologie:
studie van de algen

Front 19

Ecologie

Back 19

studie van de relaties tussen organismen onderling en tussen organismen en hun milieu

Front 20

Vegetatiekunde

Back 20

fytosociologie
plantensociologie
fytocoenologie:
studie van de plantengemeenschappen

Front 21

Systematiek
Taxonomie

Back 21

studie van de evolutionaire relaties tussen organismen

Front 22

Paleobotanie

Back 22

studie van plantenfossielen

Front 23

Plantengeografie

Back 23

studie van de verspreiding van planten in tijd en ruimte

Front 24

Fytopathologie

Back 24

plantenziektekunde
studie van de interactie tussen planten en ziekteverwekkers

Front 25

Farmacognosie

Back 25

studie naar geneesmiddelen van natuurlijke herkomst

Front 26

Fysiologie

Back 26

studie van de levensfuncties van organisme (e.g. metabolisme) op het niveau van de cellen en organen.
plantkunde: studie van de functies van plantenstructuren

Front 27

Theophrastus van Eresus

Back 27

4e-3eE BC
een der eerste botanici
Historia Plantarum

Front 28

Pedakios Dioskorides

Back 28

1eE BC
De Materia Medica

Front 29

Carolus Linnaeus

Back 29

18eE
Species Plantarum

Front 30

Charles Darwin

Back 30

19eE
On the origin of species by means of natural selection

Front 31

Gregor Mendel

Back 31

19eE
Erfelijkheidswetten

Front 32

Hugo de Vries

Back 32

19e-20eE
Die Mutationstheorie

Front 33

weefsel

Back 33

samenstelling van verbonden gelijksoortig gedifferentieerde cellen, met gelijke of vergelijkbare functie

Front 34

orgaan

Back 34

geheel van meerdere weefsels om bepaalde functies uit te voeren
(e.g. wortel, stengel, blad)

Front 35

prokaryoot

Back 35

cytoplasma met ribosomen en kernzone in het protoplasma
geen kernmembraan of organellen met een membraan
prokaryote bacteriecel: 1 tot 10 µm

Front 36

eukaryoot

Back 36

de kern is door het kernmembraan gescheiden van het cytoplasma
sommige organellen omgeven door membraan (e.g. mitochondriën, plasten)
10 tot 100 µm

Front 37

cytoplasma

Back 37

alles waar een cel uit bestaat behalve de kern, het celmembraan en de eventuele celwand

Front 38

anabolisme

Back 38

Synthetiseren van grote moleculen uit kleine moleculen, m.a.w. opbouw van stoffen, waarbij energie verbruikt wordt.

Front 39

katabolisme

Back 39

het afbraakproces van grote moleculen in kleine moleculen, waarbij energie vrijkomt

Front 40

metabolisme

Back 40

stofwisseling:
anabolisme + katabolisme
het geheel van biochemische processen in een cel of een organisme

Front 41

erfelijkheid

Back 41

het doorgeven van kenmerken door de ouderorganismen

Front 42

voortplantingscellen

Back 42

gameten (versmelten tot zygote)
sporen

Front 43

gen

Back 43

eenheid van genetische informatie
(informatie om een bepaald kenmerk te vormen)

Front 44

chromosoom

Back 44

een drager van een deel van het erfelijk materiaal (DNA) van een organisme.
Twee chromatiden vormen een chromosoom.

Front 45

mutatie

Back 45

verandering in de genen en chromosomen

Front 46

recombinatie (genetica)

Back 46

herschikking van de genetische eigenschappen van een individu
=> andere combinatie van genen dan elk van beide ouder-individuen

Front 47

2 types mutatie

Back 47

1. puntmutatie (genmutatie): verandering van één of enkele nucleotiden, m.a.w. één allel, van het DNA van één chromosoom.
2. chromosoommutatie: verandering van een groot segment van een chromosoom, een volledig chromosoom of van chromosomensets

Front 48

evolutie

Back 48

de ontwikkeling van nieuwe vormen van levende organismen, vrij goed aangepast aan een bepaalde levenswijze in een bepaald milieu, uitgaande van reeds bestaande types door de accumulatie van genetische veranderingen in de loop van vele generaties.

Front 49

autotroof

Back 49

opbouwen van organische stoffen vanuit eenvoudige anorganische stoffen

Front 50

fotoautotroof

Back 50

opbouwen (synthetiseren) van de eigen organische stoffen vanuit CO2 m.b.h. lichtenergie H2O, anorganische zouten

Front 51

chemoautotroof

Back 51

synthetiseren van organische stoffen vanuit eenvoudige anorganische stoffen m.b.v. enerie uit oxidatie van anorganische stoffen

Front 52

heterotroof

Back 52

opbouwen van organische stoffen uit organische stoffen gemaakt door andere organismen

Front 53

dispariteit (biologie)

Back 53

variatie in patronen

Front 54

kenmerken planten

Back 54

weinig beweeglijk
autotroof
starre celwand
open groeisysteem
modulaire bouw

Front 55

mixotroof

Back 55

de mogelijkheid zowel autotroof als heterotroof te leven

Front 56

thallus

Back 56

meercellig plantenlichaam zonder onderverdeling in wortel, stengel of blad
geen complex geleidingsweefsel

Front 57

cormus

Back 57

plantenlichaam met wortel, stengel en blad
gewoonlijk met complex geleidingsweefsel
(bebladerde stengel met wortel)

Front 58

(Eu)bacteria

Back 58

bacteriën

Front 59

Archaea

Back 59

oerbacteriën

Front 60

Fungi

Back 60

Eumycota
Schimmels, zwammen/paddestoelen

celwand bevat chitine (<->planten: cellulose)

Front 61

Protista
Protactista

Back 61

Protisten
momenteel: eukaryoten, eencellig of met maar één celtype
vroeger: paraplubenaming voor eencelligen die als dier noch plant geclassificeerd konden worden.

Front 62

Mycophycophyta

Back 62

Lichenophyta
korstmossen
verouderde term

Front 63

Embryota

Back 63

Landplanten, cormusplanten

Front 64

Bryophyta

Back 64

behoort tot Embryota
stam van de mossen

Front 65

Pteridophyta

Back 65

behoort tot Embryota
varenachtigen, vaatplanten met sporen

Front 66

Progymnospermophyta

Back 66

behoort tot Embryota
voorouder gymnospermen, uitgestorven

Front 67

Magnoliophyta

Back 67

Spermatophyta
behoort tot Embryota
zaadplanten

Front 68

Gymnospermen

Back 68

Coniferophytina
behoort tot Embryota, Magnoliophyta
naaktzadigen of coniferen

Front 69

Angiospermen

Back 69

Magnoliophytina
behoort tot Embryota, Magnoliophyta
bedektzadigen of bloemplanten

Front 70

monocotylen

Back 70

eenzaadlobbigen
behoort tot Embryota, Magnoliophyta, Angiospermen

Front 71

eudicotylen

Back 71

tweezaadlobbigen
behoort tot Embryota, Magnoliophyta, Angiospermen

Front 72

virussen

Back 72

zeer eenvoudige"organismen", meestal slechts bestaande uit een nucleïnezuur (DNA of RNA) omhuld door een eiwitmantel
Vermenigvuldigen in een waardcel
Veroorzaken meestal ziektesymptomen

Front 73

prionen

Back 73

infecteuze eiwitpartikels zonder nucleïnezuren
rol bij neurologische ziekten

Front 74

Robert Hooke

Back 74

17eE
Micrographia
ontdekker cellen

Front 75

Purkinje

Back 75

19eE
ontdekker levende celinhoud (protoplasma)

Front 76

Antonie van Leeuwenhoek

Back 76

17e-18eE
sterke microscoop

Front 77

Matthias Schleiden

Back 77

19eE
celtheorie

Front 78

Theodor Schwann

Back 78

19eE
celtheorie

Front 79

Rudolf Virchow

Back 79

19eE
omnis cellula e cellula

Front 80

Jean-Baptiste Carnoy

Back 80

19eE
tijdschrift "La Cellule"

Front 81

lichtmicroscoop

Back 81

500-1000x

17eE
x30 door Robert Hooke
x270 Antonie van Leeuwenhoek

Front 82

microtoom

Back 82

apparaat om zeer dunne plakjes mee te snijden

Front 83

oplossend vermogen

Back 83

resolutie
kleinste afstand tussen twee punten die nog afzonderlijk waargenomen kunnen worden

Front 84

transmissie-elektronenmicroscoop

Back 84

1nm resolutie
TEM

Front 85

raster-elektronenmicroscoop
scanning-elektronenmicroscoop

Back 85

REM
SEM
vnl. oppervlak van structuren

Front 86

isodiametrisch

Back 86

min of meer gelijke afmetingen in de drie dimensies

Front 87

polyeder

Back 87

veelvlak

Front 88

prosenchymatisch

Back 88

langgestrekt

Front 89

turgordruk

Back 89

turgor
de druk van de celinhoud op de celwand

Front 90

allel

Back 90

een bepaalde variatie van een bepaald gen
voor ieder gen zijn meerdere allelen mogelijk

Front 91

middenlamel

Back 91

- eerstgevormde scheiding tussen de membranen van twee nieuwe plantencellen
- wordt dunne, buitenste laag celwand
- protopectine, hemicellulose, proteïne

Front 92

primaire celwand

Back 92

- verdikkingslaag op celplaat
- eerstgevormde, dunne celwand na mitose
- groeit mee met strekkingsgroei
- cellulose, pectines

Front 93

plasmodesmata

Back 93

- kanaaltjes in de celwand
- bevat desmotubulus
- 30-60 nm

Front 94

desmotubulus

Back 94

buisje van endoplasmatisch reticulum in de plasmodesmata

Front 95

primair stippelveld

Back 95

- plaats waar de primaire celwand dunner is
- groepering plasmodesmata

Front 96

symplastische groei

Back 96

?
naburige plantencellen groeien in dezelfde mate

Front 97

cellulose

Back 97

- belangrijkste component celwand
- β-D-glucose
- lange, onvertakte ketens

Front 98

pectine-stoffen

Back 98

- component celwand plantencel
- polysachariden
- α-galacturonzuur

Front 99

protopectine

Back 99

- component middenlamel plantencel
- water-onoplosbaar door Ca- en Mg-bruggen tussen carboxylgroepen

Front 100

pectines

Back 100

- component primaire celwand plantencel
- polysachariden
- water-oplosbaar door gemethyleerde carboxylgroepen zonder Ca-bruggen
- soms hydrolyseren van pectinestoffen

Front 101

maceratie

Back 101

het koken van plantenweefsels in zuur waardoor plantencellen van elkaar loskomen en gekleurd kunnen worden voor microscopie

Front 102

hemicellulosen

Back 102

- component celwand plantencel
- heteropolymeren
- na hydrolyse: hexosen, pentosen, uronzuren

Front 103

hexosen

Back 103

glucose
galactose
mannose

Front 104

pentosen

Back 104

xylose
arabinose

Front 105

uronzuren

Back 105

glucuronzuur
galacturonzuur

Front 106

glycoproteïne

Back 106

- component celwand plantencel
- proteïne met polysacchariden

Front 107

7 componenten celwand plantencel

Back 107

- cellulose
- pectine-stoffen
- protopectine
- pectines
- hemicellulosen
- glycoproteïnes
- enzymen

Front 108

enzymcomplexen

Back 108

?
- cellulose-synthase
- in plasmalemma
- synthetiseren cellulosemicrofibrillen

Front 109

cellulose-synthase

Back 109

?
het synthetiseren van cellulosemicrofibrillen door enzymcomplexen

Front 110

rozet

Back 110

- ring van zes cellulosesynthase enzymen in het plasmalemma
- globulaire unit met microfibril in de centrale holte

Front 111

globulaire unit

Back 111

- centrale holte rozet
- bevestiging van de nieuw gesynthetiseerde microfibril

Front 112

multinetgroei

Back 112

?
transversaal georiënteerde microfibrillen

Front 113

polylamellaat

Back 113

met meerdere lamellen

Front 114

secundaire celwand

Back 114

- toename dikte celwand door afzetting bijkomende lagen
- 3 lagen
- veel cellulose, hemicellulose

Front 115

verstevigingsfunctie

Back 115

steunfunctie

Front 116

geleidingsfunctie

Back 116

transportfunctie

Front 117

lignine

Back 117

houtstof
- complex hydrofoob polymeer
- driedimensionaal netwerk van coniferylalcohol (of verwante stoffen)
- tussen cellulosefibrillen van secundaire wanden

Front 118

super-apoplasmisch transport

Back 118

super-apoplasma
- transport doorheen houtvatholtes
- merendeel niet-symplasmisch transport

Front 119

symplasmisch transport

Back 119

transport van protoplast tot protoplast via plasmodesmata

Front 120

apoplasmisch transport

Back 120

transport via celwanden

Front 121

wijzigingen celwand

Back 121

verhouting
mineralisering
verkurking
cutinisering

Front 122

incrustatie

Back 122

- afzetting componenten in celwand
- verhouting, mineralisering, looistoffen

Front 123

adcrustatie

Back 123

- afzetting componenten tegen de celwand
- verkurking, cutinisering

Front 124

types mineralisering

Back 124

kiezelzuur
calciumcarbonaat

Front 125

kiezelzuur

Back 125

- harde celwand
- incrustatie, mineralisering
e.g. grassen, kiezelwieren, epidermisharen brandnetel

Front 126

calciumcarbonaat (celwand)

Back 126

- harde celwand
- incrustatie, mineralisering
e.g. roodwieren, vruchten parelzaad

Front 127

verkurking

Back 127

- afzetting dunne lamellen suberine op secundaire wand
- adcrustatie

Front 128

suberine

Back 128

kurkstof

Front 129

verhouting

Back 129

- afzetten lignine tussen cellulosefibrillen celwand
- incrustatie

Front 130

cutinisering

Back 130

- afzetting cutine in en op celwand doorheen cellulosewand
- celwand in contact met atmosfeer
- beperking waterverdamping
- soms ook epicuticulaire wassen
- adcrustatie

Front 131

cutine

Back 131

- hydrofoob
- afzetting in en op celwand
- beperking waterverdamping
- cutinisering

Front 132

epicuticulaire wassen

Back 132

- cfr. cutine, minder OH-groepen
- cutinisering

Front 133

sporopollenine

Back 133

- verwant met suberine, cutine
- schimmelsporen, pollenkorrels
- resistentie chemische en enzymatische afbraak

Front 134

stippels

Back 134

zones
- plaats waar geen secundair celwandmateriaal wordt afgezet
- ongehinderd transport
- vaak ter hoogte van primaire stippelveld

Front 135

stippelpaar

Back 135

twee tegenovergelegen stippels in aangrenzende cellen

Front 136

stippelholte

Back 136

?
trechtervorm tussen secundaire wand en (hof)stippel

Front 137

stippelmond

Back 137

stippelopening

Front 138

torus

Back 138

- schijfvormige verdikking van het stippelmembraan van de hofstippel
- waterondoordringbaar
- gymnospermen

Front 139

margo

Back 139

- deel van de hofstippel zonder de torus
- waterdoorlaatbare deel van het stippelmembraan
- gymnospermen

Front 140

beklede stippel

Back 140

- stippel met uitsteeksels van de secundaire celwand in de stippelholte
- angiospermen

Front 141

meristeem

Back 141

groepering van plantencellen die kunnen delen

Front 142

differentiatie (plantkunde)

Back 142

cellen van het meristeem ondergaan geleidelijk fysiologische en structurele veranderingen waardoor ze geschikt worden voor het vervullen van een welbepaalde functie

Front 143

idioblast

Back 143

weefselcel die zich onderscheid van de omringende cellen door grootte, vorm of inhoud
e.g. kristalidioblast met calciumoxalaat

Front 144

types meristemen

Back 144

- apicale meristemen
- laterale meristemen
- intercalaire meristemen
- meristemoïden

Front 145

apicaal meristeem

Back 145

- apex van stengels en wortels
- delende cellen
- werkzaam vanaf eerste onwikkelingsfasen
- primaire weefsels

Front 146

primair weefsel

Back 146

weefsel ontstaan door de deling van apicale meristemen

Front 147

laterale meristemen

Back 147

- meestal holcilindrisch
- onder oppervlak stengel en wortel
- cambium, fellogeen
- secundaire (dikte)groei
- secundaire weefsels

Front 148

secundaire (dikte)groei

Back 148

- groei ten gevolge van het delen van laterale meristemen
- volgt op primaire groei

Front 149

secundair weefsel

Back 149

weefsel ontstaan door de deling van laterale meristemen

Front 150

primaire groei

Back 150

groei ten gevolge van het delen van apicale meristemen

Front 151

intercalaire meristemen

Back 151

- bladeren, onderste stengelleden, knopen van monocyten
- lengtegroei na differentiatie van andere cellen
- strekking bloem- en vruchtstelen

Front 152

meristemoïden

Back 152

- groepen meristematische cellen, omgeven door gedifferentieerde cellen
- huidmondjes, epidermisharen
- remming celdeling => patroon van huidmondjes en epidermisharen

Front 153

types gedifferentieerde weefsels

Back 153

- grondweefsel
- transportweefsel
- steunweefsel
- afschermingsweefsels
- absorptieweefsels
- klierweefsels

Front 154

parenchym

Back 154

grondweefsel
- parenchymcellen, groot volume
- isodiametrisch, polyedrisch, prosenchymatisch, stervormig
- veel in secundaire weefsels
- weinig gedifferentieerd
- elastische celwanden, grote vacuole
Functie:
- vulfunctie, verbindingsfunctie
- turgordruk, stevigheid
andere types:
- bladgroenparenchym
- reserveparenchym
- sponsparenchym, aërenchym
- transfercellen

Front 155

schizogeen

Back 155

ontstaanswijze van intercellulaire holtes door het splijten van de middenlamel van parenchymcellen
e.g. harskanalen

Front 156

rexigene holte

Back 156

holte ontstaan door het openscheuren van cellen
e.g. vaatbundels monocotylen

Front 157

lysigene holte

Back 157

verslijming celwanden naburige cellen
vaak gepaard met secretie
e.g. eucalyptol

Front 158

vulfunctie

Back 158

verbindingsfunctie parenchym

Front 159

chlorenchym

Back 159

bladgroenparenchym
- bladeren en schorscilinder primaire stengels
- grote hoeveelheid chloroplasten
- fotosynthese

Front 160

reserveparenchym

Back 160

koolhydratenreserves
e.g. zetmeelkorrels in wortelknollen

Front 161

sponsparenchym

Back 161

- intercellulaire ruimtes in bladparenchym
- kanalen verbonden met huidmondjes
- CO2-diffusie

Front 162

aërenchym

Back 162

- sponsparenchym met luchtholten
- water- en moerasplanten
- O2-transport naar ondergedoken organen

Front 163

transfercellen

Back 163

- parenchymcellen met vergroot plasmalemmaoppervlak door celwandinstulpingen
- transport over korte afstand

Front 164

types transportweefsel

Back 164

xyleem
floëem

Front 165

transpiratie

Back 165

water getransporteerd door het xyleem verdampt doorheen de huidmondjes

Front 166

xyleem

Back 166

- tracheïden, tracheeën, houtvaten
- xyleemvezels, xyleemparenchym
- transport water van wortels naar bladeren

Front 167

2 soorten tracheale elementen

Back 167

tracheïden
tracheeën

Front 168

opdeling tracheale elementen
(celwand)

Back 168

ring-
spiraal-
net-
stippel-
ladder-

Front 169

tracheïde

Back 169

- enkelvoudige, langwerpige cel
- schuine wand uiteindes
- eistippels
- xyleem

Front 170

eistippel

Back 170

vensterstippel
- vergrote stippel op de overlangse wand van een tracheïde
- contact parenchymatische elementen

Front 171

trachee

Back 171

houtvat
- aansluitende vatelementen
- perforatieplaten
- xyleem van angiospermen

Front 172

perforatieplaat

Back 172

doorboorde dwarswand van een tracheevatelement

Front 173

polyfyletisch

Back 173

ontstaan zelfde kenmerk met verschillende stamvader

Front 174

floëem

Back 174

- zeefcellen, zeefvaten
- levend cytoplasma
- transport voedingsstoffen

Front 175

zeefcel

Back 175

- individuele cel
- kleine poriën om protoplasma te verbinden (zeefveld)
- floëem

Front 176

zeefvat

Back 176

- celrijen van zeefvatelementen
- grote, volledige doorboorde poriën (zeefplaat)
- kern en tonoplast verdwijnen
- floëem van angiospermen

Front 177

zeefveld

Back 177

- groepering van kleine poriën in de zeefcel van het floëem om protoplasma's te verbinden
- vooral op schuine eindwanden

Front 178

zeefplaat

Back 178

- groepering van grote, volledig doorboorde poriën in het zeefvat van het floëem
- vooral op dwarswanden

Front 179

begeleidende cel

Back 179

?
- ongelijke cytoplasmaverdeling bij deling moedercel
o.a. in zeefvat floëem

Front 180

zeefvatmoedercel

Back 180

- deelt tot zeefvat en begeleidende cel

Front 181

asymmetrische deling

Back 181

inequale deling
- deling met ongelijke verdeling cytoplasma zodat twee verschillende dochtercellen ontstaan

Front 182

strassburger cellen

Back 182

albumine cellen
- parenchymcellen floëm met begeleidende functie
- gymnospermen

Front 183

P-proteïnes

Back 183

- slijmerige, buisvormige eiwitfibrillen
- vorming slijmprop bij verwonding
- angiospermen

Front 184

wondcallose

Back 184

- polymeer
- afdichting poriën bij verwonding

Front 185

dichting poriën bij verwonding

Back 185

floëem angiospermen:
- P-proteïnes
- wondcallose

Front 186

types steunweefsel
(plantenkunde)

Back 186

kollenchym
sklerenchym

Front 187

kenmerken steunweefsel planten

Back 187

- verdikte celwand
- amper intercellulaire kanalen
- vnl. in stengels

Front 188

kollenchym

Back 188

- primaire weefsels, onder epidermis stengels en bladstelen, bladnerven
- verdikte, elastische celwand van vnl. pectine
- levend cytoplasma, vaak met chloroplasten
- steunweefsel

Front 189

types kollenchym

Back 189

hoekkollenchym
plaatkollenchym
holtekollenchym

Front 190

hoekkollenchym

Back 190

kollenchym waarbij de celwand verdikt is in de hoeken van de cel

Front 191

plaatkollenchym

Back 191

kollenchym waarbij de celwand verdikt is op de tangentiële wanden van de cel, evenwijdig met de oppervlakte van het orgaan

Front 192

holtekollenchym

Back 192

kollenchym waarbij de celwand verdikt is rond de intercellulaire kanalen

Front 193

kernmerken sklerenchym

Back 193

- celwand verdikt met lignine
- vezels, sklereïden
- steunweefsel

Front 194

vezel

Back 194

- langwerpig, spits uiteinde
- veelhoekige doorsnede
- sterk verdikte celwand
- afgestorven protoplasma
- onderling gekruiste cellulosefibrillen spiralig rond de cel
- xyleemvezels, extraxyleemvezels
- sklerenchym

Front 195

xyleemvezels

Back 195

- vezels in het xyleem
- verhoute wanden met (hof)stippels

Front 196

extraxyleemvezels

Back 196

- vezels in floëem, cortex, rond vaatbundels
- zeer dikke celwand
- stippels

Front 197

tracheïdevezel

Back 197

xyleemvezel sterk gelijkend op tracheïde

Front 198

libriformvezel

Back 198

xyleemvezel sterk gelijkend op floëemvezel

Front 199

sklereïde

Back 199

- cel met verdikte celwand
- uiteenlopende vorm
- sklerenchym

Front 200

brachysklereïde

Back 200

steencel
- isodiametrische sklereïde
- gelaagde celwand
- stippelkanalen op naburige cellen voor uitwisseling
- gegroepeerd voorkomen

Front 201

trichosklereïde

Back 201

vertakte, langwerpige sklereïde
e.g. olijfboom

Front 202

asterosklereïde

Back 202

vertakte, stervormige sklereïde
vaak als idioblast
e.g. theestruik, waterlelie

Front 203

types afschermingsweefsels

Back 203

epidermis
hypodermis
exodermis
endodermis
felleem

Front 204

epidermis

Back 204

- één laag cellen rond bloemen, bladeren en jonge stengels
- monocotylen: langgerekte cellen
- dicotylen: golvende cellen
- grote, centrale vacuole, geen chloroplasten
- verdikte buitenwand van cellulose
- cuticula

Front 205

cuticula

Back 205

- buitenste laag epidermis
- afzetting cutine doorheen celluloselaag
- beperking waterverdamping

Front 206

stomata

Back 206

huidmondjes
- opname CO2 voor fotosynthese
- transpiratie
- sluitcellen en buurcellen
- chloroplasten en zetmeelkorrels
- overdag open, 's nachts gesloten
- ontstaan door asymmetrische deling van epidermismeristemoïd
- monocotylen: afwisselende rijen met epidermiscellen
- dicotylen: willekeurige spreiding

Front 207

trichomen

Back 207

epidermisharen
- uitgegroeide meristemoïden die vaak ook delen
- gevuld met lucht, wit
- niet-secreterende dekharen, secreterende klierharen
e.g katoen, brandharen

Front 208

emergentie

Back 208

uitgroeiing epidermis en onderliggende lagen
e.g. sokkel brandharen

Front 209

functies epidermisharen

Back 209

- terugkaatsen zonnestraling
- luchtlaag stilhouden
- klimmen mbv haakvormige haren
- bescherming tegen herbivorie

Front 210

doorn

Back 210

- gemodificeerd orgaan
- homoloog met blad e.d.

Front 211

homoloog

Back 211

van dezelfde oorsprong

Front 212

hypodermis

Back 212

verkurkte subepidermale lagen van een stengel

Front 213

exodermis

Back 213

verkurkte of verhoute subepidermale lagen van een wortel

Front 214

endodermis

Back 214

schorsgrenslaag
floeoterma
- inwendige, eencellige grenslaag schorscilinder
- Caspary-bandjes voor symplasmisch transport

Front 215

Caspary-bandjes

Back 215

- suberine, lignine
- celwand wordt ondoorlaatbaar voor water en opgeloste stoffen
- symplasmisch transport van schorscilinder naar centrale cilinder
- endodermis

Front 216

doorlaatcellen

Back 216

- cellen in de endodermis van oude wortelgedeelten die geen afzetting kennen van suberine
- meestal tegen over xyleemplaten
- Caspary-bandjes

Front 217

felleem

Back 217

kurk
- secundair weefsel gevormd door fellogeen
- meerdere cellagen met rechthoekige cellen
- geen intercellulaire kanalen

Front 218

fellogeen

Back 218

kurkcambium

Front 219

types absorptieweefsels

Back 219

rizodermis
velamen

Front 220

rizodermis

Back 220

- buitenste cellaag jonge wortels
- geen cuticula, geen huidmondjes
- cellen kunnen uitgroeien tot wortelhaartjes (muv gymnospermen: mycoza)

Front 221

velamen

Back 221

- luchtwortels van epifyten
- meerlagig waterabsorberend weefsel
- ontstaat vanuit rizodermis-initiaalcellen
- dode cellen, capillariteit

Front 222

epifyt

Back 222

plant die bovenop een andere plant groeit, zonder parasitair te zijn

Front 223

klierweefsel

Back 223

- opstapelen in vacuole of afscheiden van stoffen
- excretie, secretie

Front 224

excretie

Back 224

afscheiden van stoffen die
- niet meer verbruikt worden in het metabolisme
- geen nut hebben na afscheiding

Front 225

secretie

Back 225

afscheiden van stoffen die
- niet meer verbruikt worden in het metabolisme
- een functie hebben na afscheiding

Front 226

etherische oliën

Back 226

- olievesikels bloembladeren
- verdampen doorheen celwanden bij hoge temperatuur
- verspreiden geur

Front 227

depositie

Back 227

opslag in oude, niet-functionele tracheale elementen
e.g. harsen, looistoffen, gommen, oliën, zouten

Front 228

exosecretie

Back 228

secretie naar buiten
e.g. ??

Front 229

endosecretie

Back 229

secreet wordt in cellen of (lysigene) holten opgeslagen
e.g. ??

Front 230

latex

Back 230

melksap
- witte vloeistof die bij verwonding naar buiten vloeit
- bevat o.a. terpenen

Front 231

terpenen

Back 231

harsen
rubber

Front 232

zoutklier

Back 232

epidermiscellen die NaCl of Ca(HCO3)2 afscheiden, gewoonlijk doorheen poriën

Front 233

hydathoden

Back 233

- huidmondjes gevasculariseerd door xyleembundels
- guttatie

Front 234

guttatie

Back 234

afscheiden water aan bladrand of bladtop door worteldruk via hydathoden

Front 235

nectariën

Back 235

- floraal, extrafloraal
- scheiden nectar af

Front 236

florale nectariën

Back 236

nectariën in de bloemen

Front 237

extraflorale nectariën

Back 237

nectariën buiten de bloemen

Front 238

nectar

Back 238

- suikerhoudende, visceuze vloeistof
- voedsel voor dieren

Front 239

bipolair uitgroeien

Back 239

uitgroeien in twee polen:
radicula en plumula

Front 240

radicula

Back 240

kiemworteltje

Front 241

plumula

Back 241

stengeltop met bladprimordiën

Front 242

cotyledonen

Back 242

zaadlobben

Front 243

hypocotyl

Back 243

zone boven de wortel waar de zaadlobben vastgehecht zijn

Front 244

epicotyl

Back 244

stengelzone boven de hypocotyl tot de eerste bladeren

Front 245

coleoptiel

Back 245

gesloten bladcilinder met stengelmeristeem bij grassen

Front 246

coleoriza

Back 246

beschermend omhulsel wortelmeristeem bij grassen

Front 247

mesocotyl

Back 247

- grassen
- plaats van groei
- internodium tussen aanhechtingplaats scutellum en eerste knop waarop het coleoptiel zit

Front 248

scutellum

Back 248

cotyledon van grassen, gespecialiseerd voor endospermabsorptie

Front 249

zijwortels

Back 249

- vertakking van de hoofdwortel
- ontstaan endogeen vanuit geleidingsweefsel hoofdwortel
- aanleg gewoonlijk vanuit pericambium tegenover xyleemplaten
- doorbreken schorscilinder

Front 250

hoofdwortel

Back 250

uitgegroeide radicula

Front 251

bladprimordiën

Back 251

blad primordia
- rudimentaire bladeren in aanleg
- kunnen tot bladeren uitgroeien

Front 252

knopprimordiën

Back 252

- rudimentaire stengels??
- zelfde structuur als groeitop
- kunnen uitgroeien tot zijknoppen en later zijstengels

Front 253

zijknop

Back 253

?
in bladoksel
kan tot zijstengel uitgroeien

Front 254

zijstengel

Back 254

vertakking hoofdstengel
uitgroei zijknop

Front 255

apicale cel

Back 255

cel van de apex

Front 256

apex

Back 256

stengel- of wortelgroeitop

Front 257

stengelgroeitop mossen

Back 257

- één apicale cel
- driezijdige piramide
- convex basisvlak naar boven
- delingswanden parallel met zijvlakken

Front 258

stengelgroeitop zaadplanten

Back 258

- initiaalcellen
- dermatogeen, peribleem, pleroom

Front 259

initiaalcellen

Back 259

groep meristematische cellen in de stengelgroeitop van zaadplanten

Front 260

dermatogeen

Back 260

deel van de stengelgroeitop dat de epidermis vormt

Front 261

peribleem

Back 261

deel van de stengel- of wortelgroeitop dat de cortex vormt
(wortel: bij type 2 wortelgroeitop Spermatophyta)

Front 262

cortex

Back 262

schorsweefsels

Front 263

pleroom

Back 263

deel van de wortel- of stengelgroeitop dat de centrale cilinder vormt

Front 264

centrale cilinder

Back 264

de centrale zone met de vaatbundels

Front 265

tunica-lagen

Back 265

- lagen van het meristeem
- antikliene delingen
- onder tunica-lagen corpus met antikliene en perikliene delingen

Front 266

antikliene deling

Back 266

delingswand loodrecht op de oppervlakte georiënteerd

Front 267

perikliene deling

Back 267

delingswand parallel met de oppervlakte georiënteerd

Front 268

corpus

Back 268

- laag onder de tunica-lagen van de stengelgroeitop
- antikliene en perikliene delingen

Front 269

groeizones stengelgroeitop

Back 269

meristematische groei
strekkingsgroei
differentiëringsgroei

Front 270

meristematische groeizone

Back 270

- stengeltop waar de blad- en knopprimordiën worden aanglegd
- meristematische cellen

Front 271

strekkingsgroeizone

Back 271

- verminderde delingsactiviteit
- groei in lengterichting
- vorming grote, centrale vacuolen
- primaire celwand

Front 272

differentiëringsgroeizone

Back 272

- vorming weefseltypes
- secundaire celwandverdikking

Front 273

dedifferentiëren

Back 273

- parenchymcellen, kollenchymcellen
- reversie van de differentiatie
- opnieuw delingsactiviteit

Front 274

procambiumstrengen

Back 274

- kleine, overlangs gestrekte meristematische cellen
- overlangse deling
- ontwikkelen tot vaatbundels
- één tot meerdere procambiumstrengen per primordium
- boven eindigend in blad, beneden aansluitend op oudere bundels

Front 275

bladspoor

Back 275

- het geheel van procambiumstrengen in een primordium
- deel van de vaatbundel dat de verbinding vormt tussen de vaatbundels aan de basis van het blad en het centrale vaatbundelsysteem van de stengel

Front 276

bladvenster

Back 276

zone boven elk bladspoor gevuld met grondweefsel

Front 277

stele

Back 277

geheel van transportweefsels in een stengel

Front 278

types stele

Back 278

eustele
atactostele
protostele
plectostele
sifonostele

Front 279

eustele

Back 279

- gymnospermen, eudicotylen
- smalle bladbasis
- één tot drie procambiumstrengen per primordium
- kring rondom centraal mergparenchym/centrale mergholte
- soms procambiumcilinder

Front 280

atactostele

Back 280

- monocotylen
- brede bladbasis
- veel procambiumstrengen per primordium met ongelijke afbuiging
- verspreide vaatbundels in het parenchym, geconcentreerd aan de stengelperiferie

Front 281

bladstengel

Back 281

smalle bladbasis van gymnospermen en eudicotylen

Front 282

bladschede

Back 282

brede bladbasis van monocotylen

Front 283

protostele

Back 283

- lagere varenachtigen
- centraal xyleem zonder mergparenchym of mergholte
- omring door floëemelementen

Front 284

plectostele

Back 284

polyarche actinostele
- lagere varenachtigen
- centraal xyleem zonder mergparenchym of mergholte
- floëemplaten tussen de xyleemelementen

Front 285

sifonostele

Back 285

- hogere varenachtigen
- cfr. eustele
- volledige cilinder van geleidingsweefsel rondom centraal mergparenchym of centrale mergholte
- al dan niet bladvensters

Front 286

collaterale vaatbundel

Back 286

- xyleem centraal
- floëem perifeer
- cambiumlaag tussen xyleem en floëem

Front 287

ontwikkeling collaterale vaatbundel

Back 287

- buitenste procambiumstrengcellen ontwikkelen tot protofloëem
- differentiatie tot metafloëem naar het centrum van de stengel toe
- floëem differentieert exarch
- binnenste procambiumstrengcellen ontwikkelen protoxyleem
- differentiatie metaxyleem naar stengeloppervlakte toe
- xyleem ontwikkelt endarch

Front 288

endarch

Back 288

centrifugaal

Front 289

exarch

Back 289

centripetaal

Front 290

gesloten vaatbundel

Back 290

procambiumstreng differentieert volledig tot floëem en xyleem zodat er geen meristematisch weefsel resteert
monocotylen

Front 291

open vaatbundel

Back 291

(intra)fasciculair cambium in het midden van de vaatbundel
gymnospermen, eudicotylen

Front 292

fasciculair cambium

Back 292

meristematische zone in de het midden van de vaatbundel van gymnospermen en eudicotylen

Front 293

types vaatbundels o.b.v. ligging floëem-xyleem

Back 293

concentrisch
collateraal

Front 294

types concentrische vaatbundels

Back 294

amfivasaal
amficribraal

Front 295

amfivasale vaatbundel

Back 295

concentrische vaatbundel, waarbij het xyleem om het floeem heen ligt.

Front 296

amficribrale vaatbundel

Back 296

concentrische vaatbundel, waarbij het floëem om het xyleem heen ligt

Front 297

concentrische vaatbundel

Back 297

??
vaatbundel met centraal xyleem of floëem

Front 298

bicollaterale vaatbundel

Back 298

?
- cfr. collaterale vaatbundel
- tweede floëemstreng aan de binnenzijde van het xyleem

Front 299

mergparenchym

Back 299

weefsel rondom xyleemvaten

Front 300

stralen

Back 300

parenchymverbindingen tussen mergparenchym en shors

Front 301

3 delen volgroeide stengel

Back 301

epidermis
schorscilinder
centrale cilinder

Front 302

floeoterma

Back 302

schorsgrenslaag
- wortel: zie endodermis
- stengel: reservefunctie

Front 303

rizoom

Back 303

ondergrondse stengel
floeoterma heeft afschermingsfunctie

Front 304

zetmeelschede

Back 304

floeoterma van de stengel met veel zetmeel

Front 305

pericambium

Back 305

pericykel
- cambium in de buitenste lagen van de stengel of wortel
- bevat vezellagen

Front 306

pericambiale vezels

Back 306

pericyklische vezels
- vezels in de vezellagen van het pericambium

Front 307

cambium

Back 307

cambiumring
- onstaan uit fasciculair cambium
- secundaire diktegroei
- holcilindrisch meristeem onder het stengeloppervlak

Front 308

vanaf wanneer secundaire diktegroei?

Back 308

vanaf het ontstaan van radiale lijnen van cambiumcellen door perikliene delingen

Front 309

interfasciculair cambium

Back 309

? cambium in de parenchymverbindingen tussen de vaatbundels

Front 310

straalinitialen

Back 310

- spoelvormige cambiumcel vormt dwarse en radiale delingswanden
- spoelvormig groepje van isodiametrische cambiumcellen
- vormt secundaire stralen

Front 311

initiale laag

Back 311

middelste laag in het cambium waar de delingen optreden

Front 312

secundair xyleem

Back 312

hout
- centrifugale differentiatie xyleemcellen

Front 313

secundair floëem

Back 313

bast
- centripetale differentiatie floëemcellen

Front 314

dilatatie

Back 314

antikliene delingen van het cambium zodat de radiale rijen groter worden en de cambiumcilinder gesloten blijft.

Front 315

jaargrenzen

Back 315

overgangsplaats najaars- en voorjaarshout

Front 316

jaarring

Back 316

doorsnede van de houtlaag die in één groeiperiode gevormd is

Front 317

dendrochronologie

Back 317

studie van het dateren van hout a.h.v. jaarringen

Front 318

axiaal parenchym

Back 318

- parenchym in de bast en het hout dat volgense de lengterichting van de stam loopt (overlangs)
- onstaan uit dwarsdeling van langwerpige cellen gevormd door het cambium
- paratracheaal en apotracheaal
vnl. eudicotylen

Front 319

straalparenchym

Back 319

- parenchym in de bast en het hout dat radiaal volgens de straal van de stam loopt
- ontstaan uit straalinitialen
- tangentiële deling
- secundaire stralen

Front 320

secundaire stralen

Back 320

banden straalparenchym van ergens in het hout tot een bepaald punt in de bast

Front 321

primaire stralen

Back 321

parenchymverbinding tussen het schorsparenchym en het mergparenchym

Front 322

paratracheaal axiaal parenchym

Back 322

- geassocieerd met vaten
- waterreserve

Front 323

apotracheaal axiaal parenchym

Back 323

- losstaand van vaten

Front 324

uniseriaat

Back 324

één cellaag breed

Front 325

straaltracheïden

Back 325

- radiaal lopende tracheïden in het hout van gymnospermen
- verstevigingsfunctie

Front 326

harskanalen

Back 326

- ontstaan schizogeen
- opslag hars
- radiaal geassocieerd met stralen en verticaal

Front 327

pluriseriaat

Back 327

meerdere cellagen breed

Front 328

verspreidporig hout

Back 328

- houtvaten met dezelfde diameter over gehele jaarring
- najaarshout: uitsluitend vezels
- eudicotylen
e.g. wilde kastanje, beuk, wilg

Front 329

ringporig hout

Back 329

- voorjaarshout: wijde houtvaten, functioneel gedurende één groeiseizoen
- smallere vaten in later hout
- najaarshout: vezelvormige tracheïden en vezels
- eudicotylen
e.g. tamme kastanje, eik, iep

Front 330

3 types secundaire diktegroei van eudicotylen

Back 330

Tilia
Ricinus
Aristolochia

Front 331

Tilia-type secundaire diktegroei

Back 331

- primaire vaatbundels dicht bij elkaar
- gescheiden door smalle primaire parenchymverbindingen
- gesloten cambiumring vormt hout en bast
- primaire stralen worden verder verlengd in hout en bast
- talrijke, smalle secundaire stralen

Front 332

Ricinus-type secundaire diktegroei

Back 332

- primaire vaatbundels gescheiden door brede parenchymverbindingen
- interfasciculair cambium vormt hout en bast en versmalt primaire stralen
- talrijke secundaire stralen

Front 333

Aristolochia-type secundaire diktegroei

Back 333

- primaire vaatbundels gescheiden door brede parenchymverbindingen
- interfasciculair cambium vormt parenchymcellen
- behoud brede primaire stralen
- beperkt aantal secundaire stralen
- buigzame stengels

Front 334

spinthout

Back 334

- functionele tracheale elementen
- levend houtparenchym

Front 335

kernhout

Back 335

afgestorven spinthout
- niet-functionele tracheale elementen
- dood houtparenchym
- depositie van beschermende stoffen
- donker door looistofderivaten

Front 336

2 types reactiehout

Back 336

drukhout
trekhout

Front 337

drukhout

Back 337

- onderzijde takken
- brede groeiringen aan onderzijde
- merg excentrisch, bovenaan
- gymnospermen

Front 338

trekhout

Back 338

- bovenzijde takken
- brede groeiringen aan bovenzijde
- merg onderaan
- vezels met gelatineuze celwand zonder lignine
- eudicotylen

Front 339

periderm

Back 339

- secundair verkurkt weefsel ter vervanging epidermis
- ontstaat subepidermaal
- felloderm, fellogeen en felleem

Front 340

felloderm

Back 340

kurkschors
- één parenchymatische cellaag
- gevormd door perikliene delingen van het fellogeen naar binnen toe

Front 341

felleem

Back 341

kurk
- gevormd door perikliene delingen van het fellogeen naar buiten toe
- afzetting suberine in cellen

Front 342

polyderm

Back 342

verkurkt secundair beschermingsweefsel in de wortel

Front 343

lenticel

Back 343

- opening in kurklaag voor gasuitwisseling
- ontstaan onder stomata
- openbarsting door vulcellen
- sluitvlies

Front 344

vulcellen

Back 344

- cellen onder stomata
- gevormd door fellogeen
- weinig verkurkt, veel intercellulaire kanalen
- epidermis of sluitvlies breekt open door druk vulcellen
- vorming lenticel

Front 345

rytidoom

Back 345

korst
- geheel van peridermen en tussenliggende weefsels
- ringkorst, schubbenkorst

Front 346

ringkorst

Back 346

latere peridermlagen vormen concentrische holle cilinders
e.g. kers

Front 347

schubbenkorst

Back 347

latere peridermen vormen gekromde platen die aansluiten op het oude periderm
e.g. den, plataan, eik

Front 348

abscissieperiderm

Back 348

cutisweefsel of periderm bij abscissie

Front 349

wondkurk

Back 349

- vorming callus na verwonding
- aanleg periderm dat volledig verkurkt

Front 350

callus

Back 350

tumor
- celdelingen na verwonding
- wordt wondkurk

Front 351

abscissie

Back 351

het afwerpen van bladeren, bloemen, vruchten of twijgen

Front 352

endogene groeiregulatoren

Back 352

?
plantenhormonen
- rol abscissie

Front 353

abscissielaag

Back 353

- scheidingslaag aan de basis van de bladsteel
- kleine parenchymcellen met weinig intercellulaire kanalen

Front 354

cutisweefsel

Back 354

- berschermingslaag onder de abscissielaag
- verkurking van cellen
- litteken

Front 355

kruid

Back 355

?
plant zonder houtige stam of takken
monocotylen

Front 356

speciale primaire diktegroei

Back 356

- diktegroei door primair diktegroeimeristeem onder apicaal meristeem
- kratervormige groeitop
e.g. palmbomen

Front 357

primair diktegroeimeristeem

Back 357

- speciale primaire diktegroei
- onder apicaal meristeem
- perikliene delingen
- centrifugale parenchymrijen
- centripetaal parenchym en gesloten collaterale vaatbundels

Front 358

secundair diktegroeimeristeem

Back 358

- secundaire diktegroei monocotylen
- pericyclische parenchymzone rondom vaatbundels
- vormt centripetaal concentrische amfivasale vaatbundels met daartussen parenchym en enig centrifugaal parenchym
e.g. drakenbloedboom

Front 359

types stengelvertakking

Back 359

dichotoom
monopodiaal
sympodiaal

korte loten
wortelknoppen
rustende eindknoppen
slapende knoppen

Front 360

dichotome stengelvertakking

Back 360

splitsing eindmeristeem
vnl. thallusplanten

Front 361

monopodiale stengelvertakking

Back 361

- eindknop blijft groeien
- beperkte ontwikkeling zijassen
vnl. Magnoliophyta
e.g. spar, populier

Front 362

sympodiale stengelvertakking

Back 362

- eindknop sterft af
- zijknoppen groeien uit
- dichasium, monochasium
e.g. maretak, berk

Front 363

pseudomonopodium

Back 363

monosachium waarbij de zijknop in de richting van de hoofdas ontwikkelt zodat een schijnas ontstaat

Front 364

dichasium

Back 364

sympodiale stengelvertakking waarbij twee zijknoppen even sterk uitgroeien
e.g. maretak

Front 365

monochasium

Back 365

sympodiale stengelvertakking waarbij één zijknop uitgroeit
e.g. berk, salomonszegel

Front 366

korte loten

Back 366

- beperkte uitgroei zijknop tot zijstengel
- meestal vorming bloemen
e.g. kers, appel, lork

Front 367

wortelknoppen

Back 367

knoppen op de wortels die tot stengels uitgroeien
e.g. akkerwinde, populier

Front 368

rustende eindknoppen

Back 368

- vorming tijdens herfst
- blaadjes worden knopschubben
- lopen uit in de lente

Front 369

slapende eindknoppen

Back 369

- onderste delen stam
- rusttoestand
- ontwikkelen zich uit oude stammen
e.g. linde

Front 370

functies wortels

Back 370

- verankeren plant in de bodem
- opname water en anorganische zouten
- reserveorganen

Front 371

calyptra

Back 371

wortelmutsje
- rondom worteleindmeristeem
- beschermend weefsel

Front 372

metacutis

Back 372

geheel van wortelgroeitop, onderliggende weefsels en suberine-achtige afzettingen (wortelmutsje)

Front 373

opbouw wortel
(lengterichting)

Back 373

- calyptra
- gladde zone
- wortelhaartjeszone
- verkurkte zone

Front 374

gladde zone

Back 374

- deel van de wortel zonder wortelhaartjes
- tussen calyptra en wortelhaartjeszone

Front 375

wortelhaartjeszone

Back 375

- deel van de wortel met wortelhaartjes
- uitgegroeide rizodermiscellen
- tussen gladde zone en verkurkte zone
- angiospermen

Front 376

verkurkte zone
(wortel)

Back 376

- laatste deel van de wortel, na wortelhaartjeszone
- wortelhaartjes afgestorven
- verkurkt exodermis aan oppervlak

Front 377

mycoriza

Back 377

symbiotisch levende zwammen in de wortels van gymnospermen

Front 378

tetraëdrische topcel

Back 378

- apicale cel van de wortelgroeitop bij pteridofyten
- perikliene deling

Front 379

types wortelgroeitop Spermatophyta

Back 379

1. één groep initiaalcellen
2. drie groepen initiaalcellen

Front 380

structuur type 2 wortelgroeitop Spermatophyta

Back 380

calyptrogeen vormt calyptra
peribleem vormt schorscilinder
pleroom vormt centrale cilinder

Front 381

calyptrogeen

Back 381

- type 2 wortelgroeitop Spermatophyta
- vormt calyptra

Front 382

groeizones wortelgroeitop

Back 382

embryonale zone
strekkingszone
differentiatiezone

Front 383

embryonale zone

Back 383

- groeizone wortelgroeitop
- pteridofyten: één tetraëdrische topcel
- Spermatophyta 1: groep initiaalcellen
- Spermatophyta 2: calyptrogeen, peribleem, pleroom

Front 384

strekkingszone
(wortel)

Back 384

~gladde zone
- strekkingsgroei
- vorming protofloëem

Front 385

differentiatiezone
(wortel)

Back 385

~wortelhaartjeszone, begin verkurkte zone
- differentiatie van de cellen

Front 386

rustend centrum

Back 386

- zone tussen wortelmutsje en initiaalcellen
- relatief weinig celdelingen

Front 387

ontwikkeling secundair weefsel wortel

Back 387

zowel floëem als xyleem ontwikkelen exarch

Front 388

trichoblasten

Back 388

korte rizodermiscellen waaruit wortelhaartjes ontstaan
vnl. grassen

Front 389

schorscilinder
(wortel)

Back 389

- jonge wortels: endodermis met Caspary-bandjes
- oude wortels: exodermis, parenchym, ?endodermis

Front 390

structuur centrale cilinder wortel

Back 390

- pericambium (restmeristeem)
- xyleemplaten

Front 391

types wortel o.b.v. xyleemplaten

Back 391

monarch
diarch
triarch
tetrarch
pentarch
polyarch

Front 392

radiale vaatbundel

Back 392

centrale schikking van geleidingsweefsels in alternerende bundels van xyleem en floëem
"wortelstele" met één vaatbundel

Front 393

verschil doorsnede wortel - stengel

Back 393

- wortel: primaire xyleemplaten in centrum

Front 394

periderm wortel

Back 394

cfr. stengelperiderm
- ontstaat uit resten pericambium ipv subepidermaal

Front 395

bijwortels

Back 395

- steunfunctie
- ontstaan op transitiezone tussen wortel en stengel

Front 396

adventiefwortels

Back 396

bijwortels die buiten de transitiezone ontstaan

Front 397

types bewortelingssystemen

Back 397

- allorize beworteling
- homorize beworteling
- secundaire homorize beworteling

Front 398

allorize beworteling

Back 398

- kiemworteltje groeit uit tot hoofdwortel
- minder ontwikkelde zijwortels
- gymnospermen, meeste eudicotylen

Front 399

homorize beworteling

Back 399

- wortels ontstaan vanuit de stengel
- eerste wortelaanleg zijdelings op embryo
- even sterk ontwikkelde bijwortels
- pteridofyten

Front 400

secundaire homorize beworteling

Back 400

- primaire hoofdwortel
- gelijkaardige bijwortels ontstaan op hypocotyl of stengel
- monocotylen

Front 401

uitdagingen landplant

Back 401

- uitdroging
- stevigheid
- transportsysteem

Front 402

complex weefsel

Back 402

weefsel bestaande uit meerdere celtypes

Front 403

embolie

Back 403

cavitatie
- onstaan van een gasbel in sapstroom
- plotse faseverandering van vloeibaar naar gasvormig
- gebeurt bij watertekort, vorst, dooi

Front 404

ontwikkelingsprocessen

Back 404

groei
morfogenese
differentiatie

Front 405

sciofyt

Back 405

schaduwplant

Front 406

elaiosoom

Back 406

- aanhangsel aan zaden of vruchten van sommige plantensoorten, dat als voedsel kan dienen voor mieren
- uitgroeisel zaadhuid