100 Ziektenbeelden: Oncologie - Kr

Front 1

Coloncarcinoom

Symptomen (6)

Back 1

Recher hemicolon:

- ijzergebreksanemie

Linker hemicolon

- veranderde defecatie

Flatulentie, buikpijn, obstructieverschijnselen, onbegrepen gewichtsverlies

Front 2

Coloncarcinoom

Diagnostiek (3)

Back 2

Gouden standaard voor uitsluiten/aantonen: colonoscopie met biopten

Vervolg:

- CT abdomen (metastasen/lymfenadopathie)

- Thorax foto

- CEA prikken (tumormerkstof)

Front 3

Coloncarcinoom

Behandeling (3)

Back 3

- laparoscopisch verwijderen van darmsegment, omliggende klieren en aangedane structuren of organen.

- Anastomose darmuiteinden of ontlastend of eindstandig colostoma (minder risico op naadlekkage)

- Aanvullende chemotherapie indien locoregionale lymfekliermetastasen

Front 4

Longkanker

Symptomen (6)

Back 4

Vermoeidheid

Vermagering

Verandering hoestpatroon

Productieve hoest refractair AB

Hemoptoë

Schouderpijn (longtop of pancoasttumor)

Front 5

Longkanker

Diagnostiek (7)

Back 5

- Thoraxfoto

- CT-scan

- FDG-PET

- MRI bij pancoasttumoren en metastasen

- Flexibele bronchoscopie + punctie

- CT geleide transthoracale punctie

- Echo-(bronchiale)endoscopisch onderzoek slokdarm (E(B)US) (stadiëring)

Front 6

Kleincellig longcarcinoom

Behandeling (3 main, 0, 3, 2 sub)

Back 6

Vrijwel altijd gemetastaseerd dus behandeling met cytostatica, radiotherapie en schedelbestraling

Limited stage (tumor in één bestralingsveld)

- curatief

- gelijktijdige (platina)chemotherapie & radiatie (concurrent)

- profylactische schedelbestraling

Extensive stage (palliatief)

- chemotherapie (etoposide met cisplatin of carboplatin)

- profylactische schedelbestraling

Front 7

Niet-kleincellig longcarcinoom

Behandeling (4main, 3,2,2,2sub)

Back 7

Stadium I en II:

- resectie primaire tumor en lymfeklieren

- postoperatieve chemotherapie

of

- stereotactische radiotherapie

Stadium III:

- radiotherapie + chemotherapie

- evt. daarna poging tot resectie

Stadium IV + EGFR of ALK mutatie:

- eerste lijn: tyrosinekinaseremmer (nib-jes)

- tweede lijn: chemotherapie

Stadium IV zonder (aantoonbare) mutaties:

- chemotherapie met platinadoublet

- evt gevolgd door onderhoudsbehandeling

(verlenging overleving is 3 maanden)

Front 8

Mammacarcinoom

Metastaseringpatroon (5); verschil hormoon positief/negatief

Back 8

Voorkeurslocaties:

- bot 85%

- lever 40%

- long 25%

- pleuritis carcinomatosa 20%

- hersenen 10%

Hormoonreceptornegatief

- metastasen meestal binnen vijf jaar

Hormoonreceptorpositief

- metastasen in 50% van de gevallen ná vijf jaar

Front 9

Mammacarcinoom

Symptomen (6)

Back 9

- palpabele afwijking

- bruine/bloederige tepelafvloed

- inflammatie

- ulcers

- peau d'orange

- ingetrokken tepel

Front 10

Gemetastaseerd mammacarcinoom

Symptomen (7)

Back 10

- botpijnen

- dyspnoe

- pijn in leverregio

- misselijkheid

- malaise

- vermoeidheidsklachten

ZELDEN GEWICHTSVERLIES

Front 11

Mammacarcinoom

Diagnostiek (6)

Back 11

- mammografie

- echografie (<30 jaar of zwanger)

- cytologie (solide laesies)

- histologie (slecht afgrensbare laesies)

- MRI screening (voor hoogste risicocategorie)

- CT/botscintigrafie/PET (alleen bij klinisch T4 stadium of >3 lymfeklieren)

Front 12

Primair mammacarcinoom

Behandeling: borstsparend (3) schildwachtprocedure(4) radiotherapie (3) adjuvante therapie (4)

Back 12

Contra-indicaties borstsparend:

- diffuus suspecte calcificaties

- positieve snijvlakken

- eerder radiotherapie

Schildwachtprocedure:

- alleen als T<5cm

- niet bij bewezen lymfekliermetastase

- niet bij gestoorde lymfeafvloed

- als positief of contra: okselklierdissectie of oksel radiotherapie

Radiotherapie

- altijd indien borstsparend

- na mastectomie afh. van grootte en snijvlakken

- >3 klieren = okselbestraling

Adjuvante therapie

- indien beide, eerst chemo en dan endocriene therapie

- indien HER2neu+: trastuzumab (1 jaar)

- vóór menopauze: tamoxifen

- na menopauze: tamoxifen waarna aromaseremmer

Front 13

Gemetastaseerd mammacarcinoom

Behandeling

Back 13

Systemische behandeling

- endocrien danwel chemo

- al dan niet in combi met targeted therapie

Botmetastasen

- bisfosfonaten IV (pamidronaat of zolendroninezuur)

- radiotherapie voor pijn of dreigende dwarslaesies

Front 14

Prostaat carcinoom

Symptomen

Back 14

- vaak symptoomloos

- 75% in de perifere zone dus niet rond plasbuis

- plasproblemen

- hemospermie

- pijn in de botten

Front 15

Prostaatkanker

Diagnostiek

Back 15

- rectaal toucher

- PSA waarde

- prostaatvolume (echo)

- prostaat biopsie (AB dekking)

- Gleasonscore (gradering)

- MRI voor lokale uitbreiding

- botscintigrafie (bij symptomen)

Front 16

Prostaatkanker

PSA (4)

Back 16

prostaat specifiek antigeen

- geproduceerd door epitheliale prostaatcellen

- ook hoog bij prostatitis en benigne prostaathyperplasie

- geen afkapwaarde maar meer een van de voorspellers

- parameter bij behandeling en followup

Front 17

Prostaatkanker

Behandeling (5)

Back 17

- <10 jaar levensverwachting = afwachtend beleid

- radicale prostatectomie (5-10% mictieklachten, 70% erectieproblemen)

- radiotherapie

- brachytherapie (max T2, gleason<7)

- hormonale therapie (palliatief)

Front 18

Prostaatkanker

Testosteron verlaging (4) en bijwerkingen (4)

Back 18

Testosteron verlagen:

- chirurgische castratie (orchidectomie)

- chemische castratie (LHRH- analogen, LHRH antagonisten of antiandrogenen)

- hormoonresistentie treedt twee tot drie jaar later op

- nieuw: abiraterone, enzalutamide

Bijwerkingen

- libidoverlies

- erectiele disfunctie

- opvliegers

- gynaecomastie

Front 19

Pancreascarcinoom

Predisponerende factoren (5)

Back 19

- Chronische pancreatitis

- Hereditaire pancreatitis

- Familiair pancreascarcinoom

- Genetische syndromen (peutz-jegherssyndroom, familiaire adenomateuze polyposis FAP)

- Roken

Front 20

Pancreascarcinoom

Metastasering (2)

Back 20

Vaak: Lever, buikvlies

Front 21

Pancreascarcinoom

Symptomen (5)

Back 21

- Pijn (evt doorstraling naar rug)

- Gewichtsverlies

- Icterus (pancreaskop)

- Palpabele galblaas (ongevoelig)

- Jeuk

Front 22

Pancreascarcinoom

Diagnostiek (4)

Back 22

Lab

- Transaminasen

- Alkalisch fosfatase

- gammaglutamyltransferase

- biluribine

Transabdominale echografie

spiraal CT (stadiëring)

Magnetic resonance cholangiopancreatografie (MRCP)

Punctie ter bevestiging

- alleen indien inoperabele tumor

- niet bij operabel ivm entmetastase risico

Front 23

Pancreascarcinoom

Behandeling (4)

Back 23

Curatief pancreaskop:

- Pancreaskop, duodenum en galblaas (whipple)

Curatief corpus of staart:

- Distalepancreatectomie met splenectomie

Palliatief:

- Chemotherapie (gemcitabine)

- geen europese richtlijn

Supportive care

- Stentbehandeling galweg en/of duodenum

- Pancrease suppleren

Front 24

Pancreascarcinoom

Prognose curatief en palliatief

Back 24

Na resectie:

20% vijfjaarsoverleving

Gemetastaseerd bij presentatie:

4-6 maanden mediaan overleving

Front 25

Rectumcarcinoom

Symptomen (4)

Back 25

- loze aandrang

- bloedverlies per anum

- flatulentie

- obstructieverschijnselen

Front 26

Rectumcarcinoom

Diagnostiek (5)

Back 26

- Rectaal toucher

- Colonoscopie

- Endoanale echografie

- MRI kleine bekken

- CEA tumormerkerstof

Front 27

Rectumcarcinoom

Curatieve behandeling (4 stadia)

Back 27

Oppervlakkige tumoren

- transanale endoscopische microchirurgie (TEM)

T1-T3 N0 tumoren

- Totale mesorectale excisie (TME)

TxN+ tumoren

- 5 maal 5Gy radiotherapie

- 1 week erna totale mesorectale excisie (TME)

Grote T3-T4 tumoren

- 25 maal 2Gy radiotherapie + chemo (capecitabine oraal)

- 8-10 weken erna totale mesorectale excisie (TME)

Front 28

Rectumcarcinoom

Behandeling metastsen (7)

Back 28

- excisie indien mogelijk voor alle meta's

- radiofrequente ablatie (RFA)

- stereotactische radiotherapie

- hypertherme intraperitoneale chemotherapie (HIPEC)

- palliatieve chemotherapie

- bevacizumab (anti VEGF)

- cetuximab of panitumumab (anti EGFR)

Front 29

Gemetastaseerd colorectaalcarcinoom

Mediane overleving

Back 29

20-24 maanden

Front 30

Slokdarmcarcinoom

Risicofactoren (6+1 beschermende)

Back 30

- overmatig alcoholgebruik

- roken

- achalasie

- caustisch letsel (inname loog/zuur)

- refluxziekte (adeno)

- obesitas

Beschermend:

- Helicobacter pylori

Front 31

Slokdarmcarcinoom

Metastasering (6)

Back 31

- lymfe (ook skipmeta's)

- lever

- longen

- botten

- bijnieren

- (pericarditis, pleuritis of peritonitis carcinomatosa)

Front 32

Slokdarmcarcinoom

Symptomen (8)

Back 32

- Dysfagie (passagestoornis)

- Boeren

- Hikken

- Odynofagie (pijn bij slikken)

- Retrosternale pijn

- Refluxgerelateerde symptomen

- Gewichtsverlies, minder eetlust en moeheid

- IJzergebreksanemie

Front 33

Slokdarmcarcinoom

Diagnostiek (4)

Back 33

- Endoscopie+biopten

- Endosonografie (T en N stadium)

- (PET)CTscan

- Uitwendige echo hals

Front 34

Slokdarmcarcinoom

Behandeling

Back 34

Resectabele tumoren

- Neoadjuvante chemo-radiotherapie

- Resectie

Front 35

Slokdarmcarcinoom

Prognose curatieve en palliatieve setting

Back 35

Curatieve setting:

5-jaarsoverleving van 50%

Mediane overleving 50 maanden

Gemetastaseerd:

Mediane overleving van 6-8 maanden

Front 36

Slokdarmcarcinoom

Palliatieve maatregelen (3)

Back 36

- brachytherapie

- plaatsing van stent

- uitwendige radiotherapie (bij bloedingen)