Use LEFT and RIGHT arrow keys to navigate between flashcards;
Use UP and DOWN arrow keys to flip the card;
H to show hint;
A reads text to speech;
48 Cards in this Set
- Front
- Back
|
Šta je klinička procena |
Drugi naziv za Psiho dijagnostiku odnosno proceduru dolazenja do dijagnoze ali izbegavam odavanje etikete Klinička procena nije samo procena psihopatologije odnosno slabije strane čovjeka nego i procjena njegove jači strani mogućnosti superiornosti Klinička psihologija čiji je zadatak i klinička procena bavi sa brojnim sferama ljudskog funkcionisanja |
|
|
Kada se vrši procena a ne stvaramo dijagnozu |
Procjena indikacije za određenu vrstu psihoterapije procena otpornosti na stress procjena teškoća u učenju specijalni oblici nadarenost i ovdje ne postavljamo dijagnozu po kriterijiima postojećih klasifikacija psihičkih poremećaja |
|
|
Razlika između kliničke i procjeni i psihodijagnostika |
Klinička procena bavi se kako slabijim tako i jačim stranama osobe dok je psihodijagnostika vezana za slabiji takođe za procjenu u psiho dijagnostici uglavnom se koriste kriteriji postojećih psihičkih poremećaja što ne mora biti vezano za kliničku procjenu i klinička Procena je opširniji pojam jer pored psihodijagnostika uključuje i opis ličnosti i predviđanje funkcionisanja u budućnosti |
|
|
Svrha kliničke procene |
Da da odgovor na niz specifičnih pitanja vezani za probleme osobe koja se procenjuju i da pomogne u donošenju značajnih odluka koji se tiču konkretnog pojedinca i zbog toga je i vrlo odgovorna aktivnost |
|
|
Koje su nam kompetencije potrebne da se bavimo kliničkom procenom |
Posjedovanje bogatog teorijskog znanja iz različitih područja psihologije Poznavanje tehnika i procedura procjene i načina prikupljanja i interpretaciji rezultata Potrebno je poznavati osnove psihometrija i načine konstruisanja psiholoških instrumenata i takođe potreban trening pod supervizijom kako bi se stvorila ta klinička senzibilnost i takođe poštovanje etičkih standarda |
|
|
Šta podrazumijeva poštovanje etičkih standarda |
Klinička procjena mora biti u funkciji dobrobiti ispitanika da se mora poštovati njegova privatnost njegovo pravo da bude upućen u procjenu i proceduru da odbije neki od planiranih procedura i da sazna konačno i zaključke i nema zloupotrebi podataka |
|
|
Razlika između kliničke procene i primljenom testa odnosno testiranje |
U psihometrijskom pristup u podatke dobivamo putem primjene testova i praktično se ističe tehnička strana testiranja ključni faktor su podaci i imamo kao krajnji produkt opis crta ili sposobnosti ali oni nisu povezani sa ukupnim kontekstom koji je različit za svakog pojedinca i ne možemo razumjeti specifični problem i ne možemo imati konkretno rjesenje Klinički pristup procenjuje pojedinca u problemskoj situaciji tako da informacije mogu poslužiti u rješavanju konkretnog problema tako da su testovi samo jedna od metoda prikupljanja podataka i skorovi na testovima su jedno od sredstava za uspostavljanje hipoteze a ne krajnji Produkt |
|
|
Historijski i metodološki razlozi za razvoj psihometrijskog pristupa |
Prvi put psihološki testovi pokazali se uspešni bili na vojnicima predikcija je bila tačna i praktično se mogla upotrijebiti ali su zato smatrali da se svaka procjena mora na taj način Ili tim metodama izvršiti Onda su uvedene baterije testovi to su serije testova koje dovode do tačne procjene celokupne ličnosti čisto objektivna metoda za procenu celokupni ličnosti više testova obećava tačnu i sveobuhvatnu procenu uglavnom testovi ličnosti Gdje se razvijala taksonomija crta i konstruisali testovi za mjerenje tih crta i uglavnom kliničkari su interpretirali testove Objektivni psihometrijski pristup u procjeni sposobnosti i mehaničkim veštinama problematičan pri procjeni nekih životnih problema i psihičkih poremećaja |
|
|
Klinička procena u poređenju sa psihometrijski procjenu |
Koristinije u razumijevanju i evaluiranju ličnosti a posebno konkretnih životnih problema pojedinca
Klinicar on ima značajnu ulogu kao expert koji se bavi kompleksnim procesima i razumijevanjem skorova na testovima u životnom kontekstu pojedinca
mora poznavati strukturu i dinamiku ličnosti i tako formirati opšte ideje o pojedincu mora biti svjestan multi kauzalnosti uzajamnih utjecaja multiplih odnosa
Mora posjedovati znanje mjerenja u kliničkoj praksi kao deskriptivna statistika pouzdanost validnost normativne interpretacije selekcije adekvatnih testova procedura administriranje varijabli koji se odnosi na određene specifičnosti i različitosti poznavanje specifičnog kontakta u kome se pojedinac procenjuje Specifičnosti fokusiranja na problem mora biti sposoban uspostaviti interpretativnu hipotezu klinički proceni mora razumjeti šta pokušava testirati |
|
|
Da li se treba doslovno shvatiti skor na proceni inteligenciji |
Oni mogu biti odraz brojnih faktora individualnom strukturom kognitivnih sposobnosti kulturalni faktorima obrazovnim specifični uslovi ukupno mentalno i zdravstveno stanje pojedinc tako da se ne smije doslovno interpretirati numerički dobijen rezultat kod odrasli intelektualnih sposobnost pojedinca važna integracija znanja nužno dati odgovor na konkretno pitanje vezano za konkretnog pojedinca ne treba nam samo opis ličnosti ili uspostavljanje i dijagnoze nego odgovor i konkretno rješenje |
|
|
Šta podrazumijeva klinička procena |
Davanje konkretnog odgovora na pitanja koja se tiču konkretnog pojedinca ali je potreban određena sistematizacija zadataka kliničke procene |
|
|
Tri ključna zadatka kliničke procene |
Dijagnostička klasifikacija opis ličnosti i predikcija |
|
|
Dijagnostička klasifikacija |
Koristeći metode procene klinički psiholog procjenjuje da li i kojoj dijagnostičkog kategoriji pripada konkretni ispitanika dakle klinička procena se bavi problemom dijagnoze i diferencijacije dijagnozi |
|
|
Kako se vrši dijagnostička klasifikacija |
Na osnovu kriterijuma postavljenih u klasifikacijama dm4 i ICT 10 u ovim klasifikacijama dati su opisi dominantnih simptom a u okviru priznati dijagnostičkih kategorija ali nema etiologije poremećaja i kriterijumi deskriptivni i fenomenološki uglavnom se do dijagnostičke odluke dolazi na osnovu manifestnih simptoma |
|
|
Polemike u pogledu opravdanosti dijagnostički klasifikacije |
Anti psihijatrijski pokret protivio se etiketiranje ljudi dijagnostičke etikete sama dijagnoza podrazumijeva svrstavanje ispitanika u određenu kategoriju sa brojnim drugim subjektima Zanemari je se individualno i ličnost |
|
|
Dinamska dijagnoza Koje metode individualiziraju proces procjene |
Proširivanje klasifikacione dijagnostike objašnjenjem određenih pozadinskih faktora u ličnosti najčešće u skladu sa psihodinamski teorijama impulsi intrapsihicki konflikt anksioznost mehanizmi odbrane unutrašnji objekti odnosa i slično Dinamska dijagnoza je dodatno objašnjenje vidljivih fenomena takođe studija slučajna biheviralnAna analiza |
|
|
Opis ličnosti |
Ne svrstava se više u dijagnostičke kategorije izdano je to za pozitivnu psihologiju koja akcent stavlja na afirmaciju pozitivnih strana ljudski prirodi onda jačanje bihevioralni orijentacije okreću se psihoterapiji kako da se proširuje interesovanje za procjenu ponašanja klijenta prije tretmana radi planiranja evaluiranje |
|
|
Kakvi pristup ličnosti se preferira |
Dimenzionalni nad kategorijalnim pristupom ličnosti daje se cjelovita I konzistentna I koherentan opis pojedinca sazimajući u sebi raznolike kliničke aspekte i crte ličnosti ispitanika Neo pi r Epi q Ključno dimenzionalnom pristupu jeste da se ličnost može opisati kroz interakciju određenih dimenzija ličnosti sa socijalnom sredinom i ukupnim životnim kontekstu od toga se mogu razumjeti specifična ponašanja i doživljaj određenog pojedinca koji je jedinstven i drugačiji iako se nalazi u istom dijagnostičkom košu |
|
|
Predikcija |
Predviđanja ponašanja kao na primjer predviđanje reakcije vojnika na borbenu situaciju woodworthov inventar neprilagođenostitu Predikcija je j najstrožiji kriterijum validnosti klinički proceni |
|
|
Šta se predviđa sa vecom efikasnošću |
Globalne nego specifične oblike ponašanja na primer ne adaptivno ponašanje ili da li će neko izvršiti Suicid za pet godina lakše je predvidjeti i ponašanja koja slijedi u kratkom vremenskom periodu nakon proceni nego dugoročno |
|
|
Sa tata klinički procjene i post dikcija |
Predviđanja unazad to je procjena ponašanja koje je prethodilo vremenu u kome se obavlja klinička procena i često se obavlja u situacijama forenzički procjene |
|
|
Instrument za procjenu pathologies |
MmpI |
|
|
Područja kliničke procjenei |
Psihijatrijski kontakt procene neurološki kontekst proceni klinička procena u centru za mentalno zdravlje forenzički kontekst kliničke procene klinička procena u kontekstu socijalne zaštiti |
|
|
U kojim ustanovama se obavlja klinička procena |
Psihijatrijski koncert obavlja se i u neurološkim ustanovama populaciju školskog uzrasta djecu sa teškoćama učenja forenzička psihologija |
|
|
Šta često poručioci zahtevaju |
Testiranje bez jasnije specifikacije problema koji želi da psiholog da zbog toga je važno uspostaviti užu saradnju i razjasniti pitanja na koje klinička procena treba dati odgovor najlbolje za klijentima ako poručuioc jasno kaže šta želi iako psiholog zna Na koji način možete saznati |
|
|
Psihijatrijski kontakt procjeni |
Klinički psiholog primjenjuje metode u dijagnostikovanju psihičkih poremećaja klinička psihologija je iz psihologije preuzela metode a iz psihijatrije sadržaj Klinička procena u psihijatriji vrši se radi dijagnoze i diferencijalni dijagnoze u skladu sa postojećim psihijatrijskim klasifikacijama |
|
|
Šta se mijenja u ovom području |
Odnos prema psihijatrijskim bolesnicima promovisanje ljudskih prava i prava da odluče sami razvili su sa sobom i novije zadatke ovom području onda imaju i različiti psihoterapijski postupci tako da nije cilj samo određivanje dijagnoze nego i procjenu indikacija za određeni oblik psihoterapije takođe za evaluaciju Efekta određenog oblika psihoterapije rasvjetlja Vanje neki specifičnih aspekata ponašanja |
|
|
Neurološki kontekst procjene |
Mozak je nosilac psihičkih punkcija neuropsihologija se bavi moždanim oštećenjem i ispadima pojedinih psihičkih funkcija Klinička procjena je usmerena na procenu oštećenja pojedinih psihičkih funkcija čiji su ispadi povezani sa lezijama određenih područja u Mozgu Diferencijalna dijagnoza psihički poremećaji odražavaju sliku organskih poremećaja takođe za praćenje Efekta neurološkog tretmana evolucija moždanih oštećenja očuvanje funkcija u slučaju moždane lezije procjena snage ličnosti procena podobnosti za određene oblike psihoterapija |
|
|
Klinička procena u centru za mentalno zdravlje |
Osnovna svrha je tretiranje prolaznih i trajni psihičkih poremećaja u prirodnom kontekstu bez hospitalizacije i socijalne izolacije mogu se tretirati teži psihički poremećaji prolazne krize posttraumatski stresni poremećaj neurotske smetnje problemima iz područja mentalnog zdravlja različite vrste procjena kao tradicionalna dijagnostička procjena različite vrste diferencijalne i dijagnostike procena efekata tretmana bihevioralna analiza i određivanje indikacija za psihoterapiju procenom različitih razvojnih problema procenom intelektualnog razvoja procenom ličnosti asocijalnim i antisocijalno ponašanje razvojnim krizama i tako da |
|
|
Forenzički kontekst kliničke procene |
Različite vrste procjena vezano za sudski proces samostalno ili kao član tima za sudsko vještačenje Bavi se procenom ličnosti i sposobnosti pojedinca u vezi sa njegovim kriminalnim delom i procenjuje sposobnost da shvati značaj dela i da upravlja svojim postupcima procjenu sposobnosti optuženog da se brani i da shvati svrhu optužbe procjenu psihičkih posljedica zrtve slučaja određivanje starateljstva nad detetom u slučaju nasilja u porodici pisanje testamenta poklanjanje imovine psihološka autopsija to je procena osobina ličnosti i psihičkog stanja u vrijeme nastupanja smrti a obavlja se nakon smrti osobe kada se bira posebno u slučaju nejasnih okolnosti pod kojim je pojedinac usmrceen i ne zna se da li se radi o suicidu ili nasilnu smrt onda pravljenje psihološkog profila nepoznatog učinioca krivičnog djela psihološke posledice osoba koje su žrtve mobinga |
|
|
Klinička procena u kontekstu socijalnoj zaštiti |
Tradicionalna procjena psihodijagnostika ima malo mjesta Tu su uglavnom djeca lišena roditeljskog staranja djeca iz porodice sa narušeni odnosima malo ljetni prestupnici stara i iznemogla lica i druge osobe u stanju socijalnih potreba zato je potrebna posebna vrsta stručni pomoći pa i kliničkim procjeni Najčešće se procenjuje Koliko su adekvatno zadovoljene njihove razvojne potrebe fizički emocionalni socijalni obrazovni onda podobnosti roditelja ili staratelja za zadovoljenje ovih potreba procjena porodici kao sistema funkcionalna analiza ponašanja procjena različitih aspekata razvoja procena mentalne zaostalosti procena sposobnosti za samostalnu brigu o vlastitim potrebama kao i sposobnosti za samostalnu donošenja odluka očuvani potencijali posebna interesovanja |
|
|
Četiri koraka u kliničkoj proceni |
Procedura planiranja sakupljanja podataka skupljanja podataka obrada podataka i formiranje hipoteze saopštavanja podataka |
|
|
Prvi korak |
Upoznavanje sa problemom šta treba saznati Kako mogu saznati Vrlo često imamo ne odredjen zahtjev poručioca i zato on sam definiše pitanja na koje treba dati odgovor Odgovor na konkretno pitanja u funkciji dobrobit ispitanika da se shvati problem Predložiti adekvatno rješenja bavljanje svih potencijalnim problemima Nije nužno I korisno oduzima mnogo vremena može iscrpiti ispitanika pri procesu pripreme za sakupljanje podataka uzeti u obzir kontekst uzrast obrazovanje kulturu ispitanika |
|
|
Prikupljanje podataka |
Najduži najobuhvatniji dio kliničke procene podaci se dobivaju naturalistički putem intervju posmatranje i psiho tehničkim primjena testova najčešće se koristi baterije testova testovi bi trebali biti šire dijapazon a i multidimenzionalni klinicar bira metode instrumenta u skladu sa svojom procjenom |
|
|
Količina potrebnih podataka |
Klinicar treba da balansira između obima podataka i njihove preciznost najbolje početi sa intervjuom i onda dobivamo mapu problema i sa tim se fokusirati na dobivanje specifičnih informacija može se nametnuti potreba za dodatnim postupcima instrumentima Na početku se planira ali se i fleksibilno u toku tog procesa metode i instrumenti za prikupljanje podataka određuje isključivo klinicar koji vrši procenu jer on sam zna koju metodu primijeniti i Takođe nisu svi obrazovani u interpretaciji svih tih metoda |
|
|
Obrada podataka |
Pojedinačna obrada rezultata dobijenih određenim metodama instrumentima a posle i integracija konačne i zaključke o problemu ako su jasno određene norme možemo uporediti rezultate sa njima Ali ovi podaci nepovezuju podatke sa teorijom i ne mogu se objasniti činjenice nego samo opisati Viši nivo apstrakcije nastaju kada se integrišu podaci dobijeni različiti metodama što se zaključci udaljavaju od sirovih podataka to su na višem nivou apstrakcije ali je i veća verovatnoća da budu pogrešne |
|
|
Proces interpretacije i izvođenje zaključaka |
Klijenti nisu izašli iz priručnika osnovna vodilja prilikom interpretacija rezultata određenai samim ciljem procjeni opis aktuelnog nivoa funkcionisanja razmatranja etiologije predviđanje budućih ponašanja i davanje preporuke za tretman cijeli proces procene obuhvata testiranje određeni hipoteza |
|
|
Sedam faza za evaluaciju dobijenih rezultata |
1 faza Razmatra problem I prikupljaju relevantni podaci , razvija hipoteze I rasvjetljava problem , prikuplja podatke putem intervjua I testova ozvodi zakljucke 2 faza Sire vrste zakljucaka ...sumaraju informacije dolazi do zakljucka kojim objasnjava ponasanje - sumirajuxa I eksplanatorna funckija , dalje razmatra zakljucak da li je to crta licnosti, ili reakcija na situaciju Koristi podatke objektivnih testova, intervju itd Treca faza Prihvatanjem ili odbacivanjem zakljucaka iz 2. Faze kakva je validnost zakljucka , kolicina podataka na osnovu kojih se izvodi zakljucak u neposrednoj je vezi sa kolicinom povjerenja 4 faza Od specificnih Krece ka opcim zakljuccima o klijentu, elaboraciju svakog zakljucka pojedinacno u funkciji opisivanja osobe pocetak elaboracije I integracije ukupne slike klijenta 5 faza Dalju elaboraciju veceg broja osobina licnosti klijenta povezivanje razlicitih karakteristika I aspekata licnosti Opisuje I diskutuje se o kog funkcionisanju afektu raspolozenju interpersonal intrapersona 6 faza deskeipciju sa situacijskim kontekstom 7 faza Specificna predvidjanja u pogledu buduceg ponasanja |
|
|
Zamke u interpretaciji podataka |
Donošenje zaključaka koristi se mentalni operacije i one mogu dovesti do pogrešnih zaključaka svaka obrada informacije počinje sa percepcijom i postoji ograničena količina podataka koja se mogu percipirati zadržati u memoriji mentalno kombinovati da bi se izveo zaključak svaki klinicar ima jedinstven kognitivni stil koji će se odraziti na selekciju i obradu informacija tako da te mogu pronaći i nehotično i neosvjestene nepristrasnosti ima mentalno fiksiranje za prvih nekoliko informacija Oslanjanje na ranija iskustva sa drugim klijentima sličnost podataka je neoboriv dokaz da se radi o istoj vrsti problema a Zanemari sa relevantni podaci konkretnog klijenta Pogreške vezane za kontekst u kojem se vrši procena na primer psihijatrija otkrivanje psihopatologijePpristranost Ppristranost Ppristranost vezana za spol |
|
|
Intuicija i empatija |
Korištenje intuicije da se dođe do tačnog zaključka Intuicija je neposredna svijest o nekoj pojavi koja je nastala bez posredovanja čula ili razmišljanja ne može objasniti na osnovu kojih podataka je došao do određenog suda Intuicija označava metodu ili proces stvaranja neočekivani i novih hipoteza Empatija je parcijalno identifikacija sa klijentom preklapanje dijela vlastite ličnosti sa odgovarajućim dijelom ličnosti klijenta on dozovljajno ulazi u fenomenološki prostor klijenta zadržavajući granice vlastitog selfa i mogućnost da se istovremeno distanciram od doživljaja i da ga kognitivnost sagleda treba imati stabilne ali i dovoljno elastične granice vlastitog selfa da ima dobar uvid u vlastitu personalnu jednačinu ima dobru toleranciju na frustraciju Empatija može biti narušena kada se pokrenu vlastite emocije I j gubitak kontrole Pretjerano odbrambeno distanciranje od strane klinicarai |
|
|
Inter akcioni kontekst u kliničkoj proceni |
Objektivnost procjene podrazumijeva da više nezavisnih procenjivanja istog klijenta dođu do identični zaključaka takođe je poznato da sa nekim klijentima je lakše uspostaviti kontakt nekim teži te neki pokreću intenzivne emocije drugi ostavljaju ravnodušni Klinička procena podrazumijeva interakciju kliničara i klijenta i sve reakcije koje se mogu pokrenuti u tom odnosu |
|
|
Komunikacija kliničar klijent |
Interakcija kružni proces i doprinos je oba učesnika ako na primer klijent samo šuti to može izazvati negativne reakcije na samog klinica ra Neki klijenti dopadaju drugi iritiraju nekima možemo uspostaviti empatiju drugima ne to su suptilne interakcije na raznim nivoima posebno opanso ako kliničar isprovocira neko ponašanje i osjeća i onda ga u cijelosti prepiše klijentu ranjiva područja vlastite ličnosti i klijent može pronaći tačke ranjivosti i tako izazivati negativni osećam Ličnosti klinicara pa na osnovu nje razlicito se odnositi prema različitim klijentima |
|
|
Okončanje procesa kliničke procene |
Rezultira pismenim nalazom i mišljenjem koje se dalje prosleđuje poručiocu Oni zajedno diskutovati o tome i dobiti povratnu informaciju validnosti njegove proceni |
|
|
Kako klinička može znati da li je validna procenio klijenta tri metode validaciji dijagnostičko klasifikacionog procesa |
Konsenzualna validnost kongruentna i prediktivna |
|
|
Konsenzualna validnost |
Upoređuje mišljenje dijagnostičar a i mišljenja autoriteta a to su neki eksperti procjena psihologa u skladu sa konsenzusom nedostatak ovog kriterijuma je problematična arbitrarnost jer konsenzus samo znači da je više ljudi imalo isti stav mogućnost cirkularne valjanosti psiholog bazira misljenje na sugestijama koje je dobio od psihijatra a psihijatar uzima za argumente nalazi njega Psihološki nalazi uzimaju sa kriteriji validacije zaključka konsenzusa |
|
|
Kongruentna validnost |
Kriterij uzima neka druga metoda procjene koja direktno ili indirektno procenjuje istu osobinu koja se procjeni je psihološki metodama ne može se izbjeći cirkularnost |
|
|
Prediktivna valjanost |
Kriteriji je pojava koja proizilazi iz zaključaka procjeni a koja je vidljiva i dostupna javnoj provjeri to je potvrda o nekom budućem ponašanju ili doživljaju Nemoguće je predvideti specifična reakcija procjena globalnih osobina i ponašanja će prije ostvariti prediktivno valjanost Nevalidna procjena metod validan Koliko je validan klijent i okolnosti društveni kontakt |
|
|
Vrste ne validnih procjena |
Lažno pozitivna i lažno negativna Utvrdimo poremećaj ali on je bio vezan za situacijski faktora LP Negira postojanje neki osobine ili poremećaja koji realno postoje Diferwncijalna dijagnoza |
