Use LEFT and RIGHT arrow keys to navigate between flashcards;
Use UP and DOWN arrow keys to flip the card;
H to show hint;
A reads text to speech;
190 Cards in this Set
- Front
- Back
Przewlekłe nadciśnienie w ciąży -
|
Rozpoznane przed ciążą lub przed 20tc i utrzymujące się ponad 6 tygodni po porodzie.
Wartości > 140/90mmHg łagodne: 90-104mmHg umiarkowane: 105-114mmHg ciężkie: >115mmHg |
|
Stan przedrzucawkowy - definicja
|
-po ukończeniu 20tc
-Wzrost RR > 140/90mmHg -obecność białkomoczu > 300mg białka/24h -patogeneza: ↑tromboksan ↓prostacyklina →uogólniony skurcz naczyń krwionośnych →uszkodzenie naczyń |
|
Nadciśnienie tętnicze ciążowe - definicja
|
Podwyższone ciśnienie tętnicze po 20tc bez białkomoczu, które ulega normalizacji do 6 tyg. po porodzie
Przebiega bez objawów klinicznych. |
|
Stan przedrzucawkowy cięzki- rozpoznanie |
Spełnione choć 1 z: 1) ciśnienie SBP>160; DBP>110mmHg w 2 pomiarach 2) białkomocz dobowy >5g lub +++ w teście paskowym 3) objawy narządowe: -małopłytkowość <100 tys/μl -zaburzenia funkcji wątroby: ↑transaminazy -zaburzenia funkcji nerek: skąpomocz <400ml/d -obrzęk płuc -zaburzenia OUN -objawy kliniczne: potyliczne bóle głowy, bólne nadbrzusza, zaburzenia widzenia, obrzęki 4) IUGR u płodu |
|
Stan przedrzucawkowy - postępowanie
|
1) zapobieganie rzucawce (drgawką): siarczan magnezu
2) obniżanie ciśnienia (do wartości max 90-100mmHg): nifedypina, urapidil, dihydralazyna 3) indukcja porodu gdy > 34tc |
|
Podstawowe leki sotosowane w NT ciężarnych: |
-metyldopa -nifedypina (przeciwwskazana w I trymestrze) -labetalol -dihydralazyna -metoprolol (zwiększa ryzyko IUGR) |
|
Rzucawka
|
drgawki toniczno-kloniczne + utrata przytomności
patogeneza: skurcz naczyń mózgowych →udar i obrzęk mózgu |
|
Co podasz jak przedawkujesz MgSO4?
|
glukonian wapnia
|
|
Powikłania nadciśnienia u ciężarnych dla płodu |
-IUGR -niska masa urodzeniowa -wczesniactwo -obumarcie wewnątrzmaciczne -niedotlenienie płodu -przedwczesne oddzielenie się łożyska |
|
Choroby wątroby związane z ciążą:
|
-cholestaza
-zespół HELLP -ostre żółciowe stłuszczenie wątroby -AFLP (ostre ciążowe stłuszczenie wątroby) |
|
Cholestaza - etiologia
|
zaburzenia transportu żółci w hepatocycie→ zastój żółci→ uszkodzenie komórek wątrobowych
przyczyny: -zaburzenia metabolizmu progesteronu -mutacja genu MDR3 -czynniki geograficzne (często w Europie) |
|
Cholestaza - objawy
|
-świąd w III trymestrze bez zmian skórnych
-↑ kwasy żółciowe w surowicy -↑transaminazy (ALAT,ASPAT) -↑bilirubina (żółtaczka) -↑fosfataza zasadowa -↑czas protrombinowy (krwawienia) |
|
Cholestaza - leczenie
|
-kwas ursodeoksycholowy
-cholestyramina -deksametazon |
|
Cholestaza - powikłania
|
-niedotlenienie płodu
-poród przedwczesny -zespół aspiracji smołki |
|
Zespół HELLP rozwinięcie skrótu:
|
-Hemoliza
-Elevated Liver enzymes -Low Plates Patogeneza: hemoliza w mikronaczyniach, uszkodzenie śródbłonka, włóknienie naczynia, szczególnie w wątrobie |
|
HELLP - objawy kliniczne |
-ból w nadbrzuszu po stronie prawej (obrzęk wątroby) -złe samopoczucie, nudności, wymioty -nadciśnienie -białkomocz |
|
HELLP - objawy laboratoryjne:
|
-↑LDH >600 U/L
-↑bilirubina całkowita >1,2mg/dl -↑AST >70 U/L -↓PLT <150 tys/μl -obecność rozfragmentowanych erytrocytów w rozmazie krwi |
|
HELLP - powikłania
|
-śmierć matki
-śmierć dziecka -pęknięcie wątroby -niewydolność nerek -obrzęk płuc -koagulopatie -krwawienie do OUN |
|
Bakteriomocz bezobjawowy - kryteria i patogeny, powikłania
|
-min 10^5 CFU/ml + brak objawów
-E.coli (70%) -nieleczone w 30% →odmiedniczkowe zap.nerek Powikłania dla płodu: -ograniczenie wzrastania -przedwczesny poród |
|
Bezobjawowy bakteriomocz - leczenie
|
Antybiotykoterapia wg.antybiogramu:
-nitrofurantoina 100mg/8h (unikać w III trymestrze) -ampicylina, amoksycylina 500mg co 8h -cefalosporyny II i III -czas leczenia 3-7 dni |
|
Cukrzyca ciążowa - kryteria wyrównania |
-glikemia na czczo 60-95 mg/dl -glikemia przed posiłkiem 60-105 mg/dl -glikemia max 1h po posiłku <120 mg/dl -glikemia między 2:00 a 4:00 >60 mg/dl |
|
Wpływ cukrzyczy ciężarnych na płód /dziecko
|
-wady wrodzone (cukrzya przedciążowa)
-makrosomia -hipoglikemia noworodków -zespół zaburzeń oddychania -↑ hiperbilirubinemia -↓ hipokalcemia |
|
Wskazania do CC u ciężarnej z cukrzycą
|
-makrosomia >4200g
-ryzyko dystocji barkowej -cukrzyca powikłana nefropatią/retinopatią -różnica między obwodem głowy i brzucha wynosi >4cm (niewspółmierność barkowa) |
|
Klasyfikacja cukrzycy wg White'a |
A - cukrzyca leczona dietą B - zachorowanie na cukrzycę >20rż lub trwająca <10 lat C - zachorowanie na cukrzycę w 10-19rż lat lub trwająca 10-19 lat D - zachorowanie na cukrzycę <10rż lub trwająca >20 lat lub retinopatia nieproliferacyjna lub nadciśnienie tętnicze R - retinopatia proliferacyjna lub krwotoki do ciała szklistego F - nefropatia i białkomocz powyżej 500mg H - choroba niedokrwienna serca T - stan po przeszczepie nerki RF - retinopatia i nefropatia |
|
Wielowodzie - definicja i kiedy rozpoznanie |
-nadmierna ilość płynu owodniowego w czasie ciąży -AFI >25cm -SDP >8cm >2000ml |
|
Wielowodzie - przyczyny
|
60% idiopatyczne -cukrzyca ciężarnych-wady płodu -TTTS -niewydolność krążenia płodu |
|
Wielowodzie - powikłania
|
1.Poród przedwczesny
2.Przedwczesne pęknięcie błon płodowych 3.Przedwczesne oddzielenie łożyska 4.Atonia macicy |
|
Małowodzie - definicja i kryteria rozpoznania |
Stan w którym ilość płynu owodniowego jest za mała czyli: -poniżej 100ml -AFI < 5cm -SDP <2cm |
|
Małowodzie - przyczyny |
-przedwczesne pęknięcie błon płodowych (20-40%) -niewydolność łożyska (20-40%) -wady układu moczowego (agenezja nerek) -ciąża przeterminowana -ACEI/ inhibitory syntezy prostaglandyn -TTTS -idiopatyczne |
|
Małowodzie - powikłania
|
-hipoplazja płuc
-zespół zniekształcenia płodu -infekcja wewnątrzmaciczna -niedotlenienie płodu -zespół aspiracji smółki -obumarcie wewnątrzmaciczne |
|
IUGR - definicja
|
Intra uterine growth restriction
Szacunkowa długość ciała dziecka <10 percentyla |
|
IUGR - podział |
-symetryczny (przyczyny płodowe) = wszystkie parametry w USG są mniejsze niż przewidywane -asymetryczny 70% (przyczyny matczyne, łożyskowe) = głowa w normie, mały brzuch |
|
Czynniki etiologiczne hipotrofii płodu - ze strony płodu
|
-zakażenie
-wady -choroby serca -ciąża wielopłodowa |
|
Czynniki etiologiczne hipotrofii płodu - ze strony matki
|
-choroby CVS
-choroby nerek -kwasica -niedokrwistość -używki -APS |
|
Czynniki etiologiczne hipotrofii płodu - ze strony łożyska
|
-przedwczesne oddzielanie
-zawały -zakrzepica -nieprawidłowy przyczep pępowiny |
|
Czynniki etiologiczne hipotrofii płodu - ze strony macicy
|
-mięśniaki
-zab tkanki łącznej -nieprawidłowa budowa macicy -zaburzenia przepływu krwi |
|
Poród przedłużony to
|
Poród trwający więcej niż:
-20h u pierwiastki -14h u wieloródki |
|
Dystocja szyjkowa - definicja
|
Termin używany do określenia trudności porodowych:
-braku postępu -zaburzeń w rozwieraniu ujścia -niewspółmierności główkowo-miednicowej Klasycznie - dysproporcja między wielkością główki płodu a pojemnością miednicy matki spowodowana -nieprawidłową budową miednicy kostnej -złym ułożeniem płodu, -małą podatnością kanału, -nieprawidłową czynność skurczową macicy |
|
Niewspółmierność porodowa pochodzenia matczynego - przyczyny
|
-krzywica matki
-wady wrodzone i nabyte układu kostnego -skolioza w odcinku krzyżowym i lędźwiowym -wady spowodowane zaburzeniami hormonalnymi |
|
Położenie poprzeczne - przyczyny
|
1.Nadmierna ruchomość płodu
-wielokrotne wieloródki -porody przedwczesne -wielowodzie -drugi bliźniak 2.Utrudnione wstawianie główki do wchodu |
|
Położenie poprzeczne - rozpoznanie
|
1.USG2.III i IV chwyt Leopolda - pusty wchód miednicy
3.Kształt brzucha 4.Bardzo niskie dno miednicy 5.Duże części płodu po obu stronach macicy 6.Dobrze słyszalna akcja serca w okolicy pępka |
|
Definicja porodu przedwczesnego |
- 23-37tc - czynność skurczowa ≥4skurczów/20min lub ≥8skurczow/60min; czas trwania skurczu ≥30s - PROM - przy zachowanym worku owodniowym zgładzenie szyjki ≥75%, rozwarcie ≥2cm |
|
Dystocja barkowa - definicja
|
sytuacja położnicza w której po urodzeniu główki dalsze rodzenie barków jest utrudnione przez zachaczenie się przedniego za łuk łonowy.
|
|
Dystocja barkowa - postępowanie |
-manewr Gaskina -przyjęcie przez rodzącą pozycji kolankowo-łokciowej -manewr McRobertsa-ucisk nadłonowy + przegięcie nóg -manewr Rubin- przywiezienie do siebie obu barków -manewr Woods- rotacja o 180' tylnego barku |
|
Warunki porodu drogą naturalną:
|
-ustalona główka
-potylica jest częścią przodującą -rozwarcie ujścia szyjki macicy -prawidłowe wymiary miednicy -wyrażenie zgody -opróżnienie pęcherza -znieczulenie |
|
Operacja kleszczowa - przeciwwskazania
|
1.Ułożenie ciemieniowe lub czołowe
2.Główka nieustalona 3.Niecałkowite rozwarcie szyjki macicy 4.Oznaki niewspółmierności porodowej 5.Skaza krwotoczna u płodu 6.Niedojrzałość płodu 7.Choroby kości płodu |
|
Poronienie - definicja, podzial
|
Wydalenie z jamy macicy jaja płodowego do 22tc
Rodzaje: -zagrażające -w toku (zupełne i niezupełne) -zatrzymane lub -samoistne -sztuczne Następujące po sobie 3 lub więcej poronienia klasyfikuje się jako poronienia nawracające. |
|
Kiedy dokonuje się większość poronień:
|
Do 8 hbd
|
|
Matczyne czynniki poronienia:
|
1.Zaburzenia hormonalne (niewydolność ciałka żółtego, choroba tarczycy, cukrzyca)
2.Czynniki związane z macicą (niewydolność cieśniowo-szyjkowa, mięśniaki) 3.Zakażenia 4.Wiek matki |
|
Poronienie rozpoznanie:
|
Na podstawie objawów:
1.Krwawienie 2.Ból podbrzusza Na podstawie badań 1.USG (płód bez czynności serca, puste jajo płodowe, resztki po poronieniu) 2.Badanie ginekologiczne (rozwieranie kanału szyjki, wzmożone napięcie macicy) 3.Badania BhCG (spadek stężenia) |
|
Poronienie zagrażające - leczenie
|
1.Farmakologiczne
-gestageny -leki uspokajające 2.Reżim łóżkowy |
|
Ciąża ektopowa - definicja, objawy, miejsce występowania |
Ciąża rozwijająca się poza jamą macicy. Najczęściej w bańce jajowodu (80%). Klasyczna triada: -ból brzucha -opóźnione krwawienie miesiączkowe -nieregulane krwawienia |
|
Ciąża ektopowa - rozpoznanie
|
1.BhCG: seryjne pomiary BhCG, powolny wzrost BhCG (w prawidłowej ciąży podwojenie stężenia co 2 dzień)
2.USG: uwidocznienie pęcherzyka ciążowego, zarodka i czynności serca płodu w rzucie przydatków 3.brak pęcherzyka ciążowego w macicy przy stężeniu BhCG >1500mIU/ml (sonda dopochwowa) BhCG>6000mlU/ml (sonda przezbrzuszna) 4.USG Doppler: nieprawidłowa sieć naczyń w przydatku |
|
Czynniki ryzyka wystąpienia ciązy ektopowej: |
-przebyte zapalenia miednicy mniejszej -operacja jajowodów -leczenie niepłodniości technikami wspomagania rozrodu -stosowanie dietylostilbestrolu -antykoncepcja domaciczna (ale nie kształtka z miedzią) -ciąża ektopowa w wywiadzie |
|
Ciąża ektopowa - leczenie
|
1.Postępowanie wyczekujące
2.Farmakologicznie -dawka jednorazowa 50mg/m² metotreksatu z kwasem folinowy -u pacjętek z BhCG <10 000 mlU/ml -zmiana ma <4cm 3.Chirurgicznie -oszczędzające -radykalne |
|
Przedwczesne oddzielenie się łożyska - czynniki ryzyka
|
-nadciśnienie tętnicze
-krótka pępowina -nieprawidłowości w budowie macicy -palenie tytoniu -kokaina -niedobór kw. foliowego -starszy wiek, wielorództwo -wielowodzie -ciąża wielopłodowa -uraz |
|
Przedwczesne oddzielenie się łożyska - objawy
|
-BÓL
-krwawienie ciemną krwią -skurcze macicy -podczas skurczu krwawienie zmniejsza się -wzmożone napięcie macicy |
|
Łożysko przodujące - czynniki ryzyka
|
-wieloródka
-po skrobankach -ciąża wielopłodowa -techniki wspomaganego rozrodu -cięcie cesarskie |
|
Łożysko przodujące - objawy
|
-krwawienie jasną krwią
-krwawienia anonsujące po 30tc -BRAK BÓLU -słaba czynność skurczowa macicy -w czasie skurczu nasilenie krwawienia -prawidłowe napięcie macicy |
|
Łożysko przodujące - rodzaje
|
-łożysko centralnie przodujące (placenta praevia centralis/totalis) bezwzględne wskazanie do cięcia cesarskiego!
-łożysko częściowo przodujące (placenta praevia partialis) -łożysko brzeżnie przodujące (placenta praevia marginalis) -łożysko nisko schodzące (placenta praevia lateralis)" |
|
Pęknięcie krocza stopnie: |
I - pęknięcie sluzówki pochwy II - pęknięcie mięśnia opuszkowo-jamistego lub poprzecznego krocza powierzchownego III - pęknięcie zwieracza odbytu IV - pęknięcie śluzówki odbytu |
|
Wrodzony brak macicy i pochwy inaczej...
|
Zespół Mayera-Rokitansk'ego-Kustnera-Hausera - zespół MRKH
|
|
Zespół bólowy miednicy mniejszej - definicja
|
-ból >6m
-nie w pełni skuteczne leczenie -ból upośledzający funkcjonowanie |
|
Zespół bólowy mniednicy mniejszej - przyczyny: |
-nieznana etiologia -gastroenterologiczne -urologiczne -ginekologiczne (20-30%) |
|
Endometrioza - definicja
|
występowanie komórek gruczołowych i zrębu (podścieliska) poza jamą macicy
|
|
Endometrioza - etiologia
|
-teoria transplantacji Sampsona
-teoria metaplazji Waldeyera -teorie indukcji Levande i Normana |
|
Endometrioza - diagnostyka
|
Laparoskopia diagnostyczna
Badanie histopatologiczne biopsji |
|
Endometrioza - objawy |
1.Ból przed miesiączką i szczyt w okresie krwawienia 2.Zaburzenia miesiączkowania-długie miesiączki-krótkie cykle-plamienia pozamiesiączkowe 3.Niepłodność 4.Ból przy stosunku 5.CZĘSTO ASYMPTOMATYCZNY |
|
Endometrioza - leczenie |
1)leczenie operacyjne 2)leczenie farmakologiczne: -danazol -analogi gonadoliberyn (goserelina) -progestageny (dienogest, linestrenol, octany) -selektywne modulatory receptorów progesteronu (SPRMs) -preparaty estrogenowo-progestagenowe -kształtka wewnątrzmaciczna uwalniająca lewonorgestrel -inhibitory aromatazy |
|
Zaburzenia miesiączkowania - pojęcia:
|
|
|
Menorrhagia - definicja
|
Menorrhagia - cykliczne krwawienia ale trwające >7 dni i z większą utratą krwi niż 80ml
|
|
Menometrorrhagia - definicja |
krwawienia niecykliczne trwające dłużej niż 7 dni z utratą krwi >80ml |
|
Polymenorrhea - definicja
|
cykl menstruacyjny <22dni
|
|
Oligomenorrhea
|
cykl menstruacyjny >35 dni
|
|
Techniki wspomaganego rozrodu
|
1.Inseminacja
2.IVF - in vitro fertilization 3.ICSI - wewnątrzcytoplazmatyczne wprowadzenie plemnika |
|
Inseminacja - kiedy stosować?
|
-zaburzenia współżycia
-zapłodnienie nasieniem dawcy |
|
IVF (in vitro)- kiedy stosujemy
|
-niedrożne jajowody
-wadliwe nasienie -niepłodność idiopatyczna |
|
IVF (in vitro)- etapy
|
1.Hiperstymulacja jajników
2.Pobranie komórek jajowych 3.Połączenie ejakulatu i komórek jajowych 4.Transfer zarodków do macicy |
|
Histeroskopia - wskazania
|
1.Diagnostyka obfitych krwawien
2.Weryfikacja podejrzanych USG 3.Podejrzenie polipów endometrialnych 4.Mięśniaki podśluzówkowe 5.Stany przedrakowe BŚ macicy 6.Nawykowe poronienia |
|
Histerosalpingografia - wskazania
|
-diagnostyka nawykowych poronień
-diagnostyka wad wrodzonych macicy -ocena leczenia niedrożności jajowodów -ocena pooperacyjna jamy macicy z powodu wad macicy -podejrzenie niewydolności szyjki macicy -gruźlica narządu rodnego |
|
Etiologia krwotoków 4xT poporodowych |
Etiologia krwotoków 4xT T tone (atonia macicy) T trauma T tissue (resztki po porodzie) T thrombin (zaburzenia krzepnięcia) |
|
Toksoplazmoza u ciężarnej ryzyko, objawy toksoplazmozy wrodzonej:
|
-ryzyko zakażenia płodu rośnie wraz z wiekiem ciążowym w którym doszło do zakażenia pierwotnego
-odsetek płodów z toksoplazmozą wrodzoną maleje wraz z wiekiem ciążowym -ogólne ryzyko transmisji 50% Objawy: -Triada Sabina- Pinkertona: 1) wodogłowie lub małogłowie 2) zapalenie siatkówki i naczyniówki 3) zwapnienia śródmózgowe -małoocze -opóźnienie rozwoju psycho-ruchowego |
|
Toksoplazmoza leczenie u ciężarnej, zapobieganie transmisji: [...] toksoplazmoza wrodzona leczenie dziecka: [...] |
Toksoplazmoza leczenie u ciężarnej, zapobieganie transmisji: spiramycyna toksoplazmoza wrodzona leczenie dziecka: pirymetamina + sulfadiazyna |
|
skrót TORCH co to?
|
czynniki zakaźne podlegające transmisji przez łożysko:
T- Toxoplasma gondii O- others (kiła, listerioza, WZW, HIV) R- Rubella C- Cytomegalovirus H- Herpes simplex |
|
Bakteryjne zakażenie pochwy, waginoza bakteryjna kryteria rozpoznania wg(Amstela): |
-jednorodna płynna treść przylegająca do ścian pochwy -pH treści >4,5 -cuchnący rybi odór po dodaniu 10% wodorotlenku potasu -clue cells=komórki jeżowe najczęstrzy czynnik etiologiczny: Gardnerella vaginalis |
|
GBS kiedy badania przesiewowe? [...] Dla kogo profilaktyka śródporodowa? [...] Jaki antybiotyk? [...] |
GBS kiedy badania przesiewowe? 35-37tc Dla kogo profilaktyka śródporodowa? - dodatni wynik badania przesiewowego - obecność GBS w moczu w dowolnym tygodniu ciąży - zakażenie GBS noworodka (nie kolonizajca) z poprzedniej ciąży Jaki antybiotyk? penicylina G/ampicylina co 4h do ukończenia porodu |
|
Triada Grega:
|
zespół różyczki wrodzonej CRS
1) zaćma, małoocze, jaskra, retinopatia 2) głuchota 3) przetrwały przewód tętniczy, zwężenie pnia płucnego, ubytek w przegrodzie międzykomorowej, ubytek w przegrodzie międzyprzedsionkowej, tetralogia Fallota |
|
Czynniki ryzyka cukrzycy ciążowej
|
-cukrzyca ciążowa w poprzednich ciążach
-wiek >35. roku życia -nadwaga lub otyłość -nadciśnienie tętnicze przed ciążą -urodzenie więcej niż dwojga dzieci -urodzenie dziecka o masie ciała >4 kg -urodzenie noworodka z wadą rozwojową -zgony wewnątrzmaciczne w wywiadzie -występowanie w rodzinie cukrzycy typu 2 -zaburzenia tolerancji glukozy w wywiadzie -zespół policystycznych jajników |
|
Cukrzyca w ciąży spełnienie któregoś z kryteriów:
|
-glikemia na czczo ≥126 mg/dl x2
-glikemia przygodna ≥200 mg/dl + objawy hiperglikemii -glikemia w 2h OGTT >200 mg/dl |
|
Cukrzyca ciążowa diagnostyka:
|
Nieprawidłowy choć jeden wynik w badaniu OGTT
-glikemia na czczo 92-125 mg/dl -w 1h ≥180 mg/dl -w 2h ≥153 mg/dl |
|
Steroidoterapia prenatalna |
-przy zagrożeniu porodem przedwczesnym -betametazon lub deksametazon -pomiędzy 24 a 34 tc -Betametazon:2 dawki 12mg i.m. w odstępie 24h -Deksametazon:4 dawki 6mg i.m. co 12h ↓NEC ↓RDS ↓PDA |
|
Ciąża heterotopowa
|
jednoczesne wystąpienie ciąży wewnątrzmacicznej i ektopowej
|
|
algorytm ROMA |
-Ca125 -HE4 -status menopauzalny ryzyko niskie = <29,9% |
|
Stan przedrzucawkowy - czynniki ryzyka |
-pierwsza ciąża -wiek <20rż lub >40rż -nadciśnienie tętnicze przewlekłe -cukrzyca -toczeń SLE -choroby nerek -zespół antyfosfolipidowy -ciąża wielopłodowa -wielowodzie -choroba trofoblastyczna -otyłość -preeklampsja w poprzedniej ciąży lub u kogoś z rodziny |
|
Ostre ciążowe stłuszczenie wątroby
|
zaburzenia metabolizmu kwasów żółciowych w mitochondriach płodu
objawy: jak w stanie przedrzucawkowym i HELLP +↓hipoglikemia +↑kwasu moczowego we krwi Tx: intensywna terapia |
|
Niepowściągliwe wymioty ciężarnych: |
+wymioty przed 16tc +utarat 5%masy ciała +ketonuria etiologia: ↑BhCG, ↑serotonina →wymioty Często współistnieje z nadczynnością tarczycy |
|
Konflikt serologiczny - diagnostyka
|
-przy pierwszej wizycie test antyglobulinowy (pośredni test Coombsa)
-Rh"-" → 3x test antyglobulinowy (18-20-35tc) -test antyglobulinowy + → miano przeciwciał -miano > 1:32 → USG Doppler -USG Doppler MCA PSV > 1,5 MoM → kordocenteza -kordocenteza Ht < 30% → transfucja krwi ORh- |
|
Konflikt serologiczny - profilaktyka, dawki |
podanie do 72h po porodzie kobiecie Rh"-" bez przeciwciał w surowicy gdy dziecko Rh"+"
150ug- poród fizjologiczny 300ug- poród patologiczny, ciąża bliźniacza 50ug- poronienie <12tc 150ug-poronienie >12tc |
|
Amenorrchoea primaria: [...]
Amenorrchoea secundaria:[...] |
Amenorrchoea primaria: brak wystąpienia miesiączki przy wykształconych IIIrz. cechach płciowych do 16rż brak wystąpienia miesiączki i brak rozwoju IIIrz. cech płciowych do 14rż
Amenorrchoea secundaria: brak miesiączki > 3m u kobiet miesiączkujących regularnie brak miesiączki > 6m u kobiet miesiączkujących nieregularnie |
|
Zaburzenia miesiączkowania grupa I wg WHO
|
niewydolność układu podwzgórzowo-przysadkowego
-↓GnRH = hipogonadyzm hipogonatotropowy -zespół Kallmana -zespół Sheehan'a -anorekcja -sportowcy |
|
Zaburzenia miesiączkowania grupa II wg WHO
|
dysfunkcja układu podwzgórzowo-przysadkowego
-zespół policystycznych jajników -niewydolność ciałka żółtego |
|
Zaburzenia miesiączkowania grupa III wg WHO
|
pierwotna niewydolność jajników-hipogonadyzm hipergonadotropowy
-↑gonadotropin (FSH/LH) -↓estrogen -↓progesteron -zespół Turnera -czysta dysgenezja gonad-POF |
|
Zaburzenia miesiączkowania grupa IV wg WHO
|
brak miesiączki pochodzenia macicznego
-zespół Mayera-Rokitańskiego -gynatrezje -zespół Ashermana |
|
Zaburzenia miesiączkowania grupa V i VI wg WHO
|
Hiperprolaktynemia
|
|
Czym jest synklityczne (osiowe) wstawianie się główki?
|
Wstępowanie główki płodu do wchodu miednicy tak, że szew strzałkowy znajduje się w równej odległości pomiędzy spojeniem łonowym a promontorium.
|
|
Episiotomia to [...] |
Episiotomia to nacięcie krocza |
|
Kliniczne postacie endometriozy -Endometriosis genitalis interna - [...] -Endometriosis genitalis externa - [...] -Endometriosis extragenitalis - [...] |
Kliniczne postacie endometriozy -Endometriosis genitalis interna - w mięśniu macicy lub jajowodzie -Endometriosis genitalis externa - w innych miejscach ukł.płciowego -Endometriosis extragenitalis - poza układem płciowym |
|
Łożysko przyrośnięte[...] Łożysko wrośnięte[...] Łożysko przerośnięte:[...] |
Łożysko przyrośnięte placenta accreata: łożysko penetrujące doczesną podstawną Łożysko wrośnięte placenta increta: łożysko penetrujące miometrium Łożysko przerośnięte: placenta percreta: łożysko penetrujące narządy sąsiadujące (pęcherz moczowy/otrzewną) |
|
Skala Badena-Walkera |
stopień obniżenia narządów płciowych 0- bez zmian I - obniżenie do mniej niż 1/2 długości pochwy II - obniżenie do 1/2 długości pochwy III- obniżenie od 1/2 do poziomu pierścienia błony dziewiczej IV- obniżenie poniżej poziomu pierścienia błony dziewiczej |
|
Klasyfikacja POP-Q (Pelvic Organ Prolapse Quantification System)
|
1)pomiar rozworu moczo-płciowego
2)pomiar środka ścięgnistego 3)pomiar całkowitej długości pochwy 4)ocena położenia sześciu pkt w obrębie pochwy względem płaszczyzny pierścienia błony dziewiczej |
|
Zespół Herlyna-Wernera-Wunderlicha:
|
-macica podwójna
-podłużna przegroda pochwy -agenezja nerki |
|
Najczęstrzą wadą rozwojową macicy jest [...] |
Najczęstrzą wadą rozwojową macicy jest przegroda macicy (macica przegrodzona) |
|
Zespoł policystycznych jajników kryteria Rotterdamskie
|
2 z 3:
-kliniczne i/lub biochemiczne wykładniki hiperandrogenizmu -oligo lub anowulacja -w jajniku ≥12 pęcherzyków o śr. 2-9mm lub objętość jajnika wynosi ≥10cm³ |
|
Nieprawidłowe krwiawienia z macicy skrót PALM-COEIN |
P -polips A - adenomyosis (endometrioza w ścianie macicy) L - leiomyomas (mięśniaki macicy) M - malignancy i hiperplazja endometrium C - coagulopathy O - ovulatory dysfunction E - endometrial I - iatrogenic N - not yet specified |
|
Skala Ferrimana-Gallweya
|
ocena hirsutyzmuza każdą częśc ciała max 4pkt
≥8 = hirsutyzm ≥20= hirsutyzm nasilony -warga górna -broda -klatka piersiowa -ramię -nadbrzusze -podbrzusze -okolica międzyłopatkowa -okolica krzyżowa -uda |
|
Terapia sekwencyjna polega na podawaniu na początku cyklu leczenia [...], a następnie [...] |
Terapia sekwencyjna polega na podawaniu na początku cyklu leczenia jedynie estrogenów, a następnie estrogenów z gestagenami. |
|
Do oceny stopnia zaawansowania zespołu przetoczenia krwi między płodami (TTTS) służy skala [...] |
Do oceny stopnia zaawansowania zespołu przetoczenia krwi między płodami (TTTS) służy skala Quintero |
|
Obumarcie płodu - definicja
|
Graviditas obsoleta
śmierć płodu przed wydaleniem jego części z macicy, niezależnie od czasu trwania ciąży |
|
Źródła płynu owodniowego w: I trymestrze:[...] II trymestrze:[...] III trymestrze:[...] |
Źródła płynu owodniowego w: I trymestrze: -powierzchnia płodowa kosmówki -wydzielanie przez powierzchnię ciała zarodka -transport od matki przez błony płodowe II trymestrze: -mocz płodu -płuca płodu III trymestrze: -mocz płodu -płuca płodu -jama ustna -jama nosowa |
|
Okres przedzarodkowy: [...] Okres zarodkowy: [...] Okres płodowy: [...] |
Okres przedzarodkowy: od zapłodnienia do 1 tygodnia Okres zarodkowy: od 8 dnia do 8 tygodnia Okres płodowy: od 9 tygodnia |
|
Najczęstrzą przyczyną krwawień z dróg rodnych w drugiej połowie ciąży jest [...] |
Najczęstrzą przyczyną krwawień z dróg rodnych w drugiej połowie ciąży jest przedwczesne oddzielenie się łożyska |
|
Wrodzone skazy krwotoczne występują u kobiet w ciąży względnie rzadko. Najczęstszą z nich, często niezdiagnozowaną jest [...] |
Wrodzone skazy krwotoczne występują u kibiet w ciaży względnie rzadko. Najczęstszą z nich, często niezdiagnozowaną jest choroba von Willebranda |
|
Zmodyfikowany test potrójny w diagnostyce zmian w obrębie gruczołów sutkowych w czasie ciąży: |
-badanie przedmiotowe -badanie USG piersi -biopsja cienkoigłowa aspiracyjna |
|
Najczęstszą przyczyną udaru niedokrwiennego mózgu w ciąży jest [...] |
Najczęstszą przyczyną udaru niedokrwiennego mózgu w ciąży jest stan przedrzucawkowy/rzucawka |
|
Pierwsze krwawienie wywołane leczeniem hormonalnym w sytuacji gdy miesiączka nie pojawiła się samoistnie to [...] |
Pierwsze krwawienie wywołane leczeniem hormonalnym w sytuacji gdy miesiączka nie pojawiła się samoistnie to amenorrhoea paraprimaria |
|
Acanthosis nigricans to [...] Jest charakterystyczne dla [...] |
Acanthosis nigricans to ciemniejsze linijne przebarwienie okolicy karku Jest charakterystyczne dla hiperinsulinemii |
|
Najczęstrzą rozpoznawaną przyczyną zaburzeń różnicowania płci jest [...] |
Najczęstrzą rozpoznawaną przyczyną zaburzeń różnicowania płci jest wrodzony przerost nadnerczy |
|
Wrodzony przerost nadnerczy (CAH) = zespół nadnerczowo-płciowy
|
-niedobór 21α-hydroksylazy → brak kortyzolu i aldosteronu → ↑ACTH → ↑ androgeny nadnerczowe
postać klasyczna z utratą soli = brak enzymu postać klasyczna bez utraty soli = 2% aktywności enzym upostać nieklasyczna = 50% aktywności enzymu -najczęstrza postać Dx: ↑↑↑17-OH progesteron; test stymulacji ACTH |
|
Zespół Smitha-Lemliego-Opitza
|
-mutacja reduktazy 7-dehydrocholesterolu
-upośledzenie rozwoju -mikrocefalia -syndaktylia II i III palca stóp -niedostateczna maskulinizacja narządów płciowych |
|
Hipogonadyzm hipogonadotropowy przyczyny:
|
-zespół Kallmanna
-anoreksja -sportowcy -zespół Sheehana -hiperprolaktynemia -guzy i uszkodzenia przysadki -zespoł pustego siodła |
|
Hipogonadyzm hipergonadotropowy przyczyny:
|
-dysgenezja gonad
-zespół Turnera -POF -menopauza (fizjologia) |
|
POF przedwczesne wygasanie czynności jajników
|
-utrata funkcji jajnika przed 40rż
Dx:wtórny brak miesiączki + 2x ↑FSH >40 IU/l |
|
Zespół policystycznych jajników Zmiany hormonalne |
-↑LH → stymulacja kom. tekalnych → ↑ androgenów (↑testosteronu; ↑androstendion) -↓SHBG -↑DHEAS -↑DHEA -insulinooporność i hiperinsulinemia |
|
Leki antyandrogenne:
|
-dwuskładnikowa tabletka antykoncepcyjna
-octan cyproteronu -dienogest -drospirenon -spironolakton -finasteryd -flutamid |
|
Małopłytkowość ciężarnych:
|
-łagodnego stopnia ok 70 000/mm3
-pojawia się w III trymestrze -brak objawów skazy krwotocznej -brak małopłytkowości u płodu -ustępuje samoistnie po porodzie -może występować w kolejnych ciążach -diagnoza z wykluczenia innych przyczyn małopłytkowości |
|
Najczęstszą trombofilią nabytą wśród ciężarnych jest [...] |
Najczęstszą trombofilią nabytą wśród ciężarnych jest zespół antyfosfolipidowy (APS) |
|
Hiperinsulinemia płodowa - konsekfencje:
|
-wielowodzie
-nadmierny rozwój tk. podskórnej płodu -↓sulfaktantu→ zab. oddychania -↓hipoglikemia -policytemia |
|
Ultrasonograficzne czynniki ryzyka dystocji barkowej |
-masa płodu >4500g -obwód brzucha (AC) >35cm -różnica obwodu brzucha i głowy (AC-HC) >4cm -różnica przekątnej brzucha i wymiaru dwuciemieniowego (AD-BPD) >2,6cm |
|
Przedwczesne pęknięcie błon płodowych |
-przerwanie wszystkich 3 warst: owodni, kosmówki i doczesnej -przed rozpoczęciem czynności skurczowej macicy -niezależnie od czasu trwania ciąży -w obrębie ujścia wewnętrznego szyjki macicy |
|
Najkorzystniejszym momentem odpłynięcia płynu owodniowego zarówno dla płodu jak i dla matki jest [...] |
Najkorzystniejszym momentem odpłynięcia płynu owodniowego zarówno dla płodu jak i dla matki jest początek drugiego okresu porodu. |
|
Zgon wewnątrzmaciczny jednego z płodów w ciąży bliźniaczej I trymestr - [...] II trymestr - [...] III trymestr- [...] |
Zgon wewnątrzmaciczny jednego z płodów w ciąży bliźniaczej I trymestr - zespół znikającego płodu (vanishing twin) II trymestr - płód papierowaty (fetus papyraceus) III trymestr- płód zmacerowany (macerated fetus) |
|
Najczęstszą przyczyną krwotoku pooporodowego jest [...] |
Najczęstszą przyczyną krwotoku pooporodowego jest atonia macicy |
|
Sterilitas - [...] Infertilitas - [...] |
Sterilitas - niemożność zajścia w ciążę Infertilitas - niemożność donoszenia ciąży |
|
Oligozoospermia - [...] Astenozoospermia - [...] Teratozoospermia - [...] Azoospermia - [...] Aspermia - [...] |
Oligozoospermia Astenozoospermia - <50% plemników o ruchu postępowym (A/B) lub <25% plemników o ruchu postępowym szybkim (A) Teratozoospermia - <30% plemników o prawidłowej morfologii Azoospermia - brak plemików w ejakulacie Aspermia - brak ejakulatu |
|
O przedwczesnym pokwitaniu (dojrzewaniu) mówi się wtedy, gdy [...] |
O przedwczesnym pokwitaniu (dojrzewaniu) mówi się wtedy, gdy III rzędowe cechy plciowe jako objaw izoloany lub wraz z miesiączką pojawiają się przed 8 rokiem życia. |
|
tabelka zaburzenia różnicowanie płci
|
|
|
Czynniki ryzyka nietrzymania moczu:
|
-starszy wiek
-dużo porodów, dużych dzieci -zabiegi ginekologiczne -otyłość -przewlekły kaszel -przewlekłe zaparcia -leki |
|
Rzęsistkowica
|
-70% kobiet ma rzęsistka
-"szyjka truskawkowa" we wziernikowaniu -wydzielina z pochwy żółtozielona, pienista, o mdłym zapachu -pH pochwy >4,5 -świąd, pieczenie pochwy, objawy dysuryczne -Tx: metronidazol-szczepionka Solco-Trichovag |
|
Grzybica pochwy
|
-pH pochwy <4,5
-wydzielina z pochwy białą, grudkowata, serowata -świąd, pieczenie -Tx: nystatyna, kotrimoksazol, flukonazol |
|
Przyczyny porodu przedwczesnego:
|
-samoistna przedwczesna czynność skurczowa macicy (50%)
-pPROM (30%) -jatrogenny poród przedwczesny (20%) |
|
Najczęstszą przyczyną pierwotnego braku miesiączki jest [...] |
Najczęstszą przyczyną pierwotnego braku miesiączki jest pierwotna niewydolność jajników (dysgenezja gonad) |
|
Najczęstrzą przyczyną wtórego braku miesiączki jest [...] |
Najczęstrzą przyczyną wtórego braku miesiączki jest niewydolność podwzgórzowo-przysadkowa |
|
Stopnie wysiłkowego nietrzymania moczu: |
Stopnie wysiłkowego nietrzymania moczu: |
|
Wartości prawidłowe nasienia objętość [...] pH [...] koncentracja [...] liczba plemników [...] ruch plemników [...] o prawidłowej budowie [...] |
Wartości prawidłowe nasienia objętość >1,5ml pH 7,2-8 koncentracja 15-250 mln/ml liczba plemników >40mln ruch plemników >32% kat. A+B lub >40% A+B+C o prawidłowej budowie >40% |
|
Kryteria rozpoznania nadciśnienia indukowanego przez ciążę |
ciśnienie skurczowe >140 mmHg i/lub ciśnienie rozkurczowe >90 mmHg |
|
Powikłania nadciśnienia u ciężarnych dla matki |
-stan przedrzucawkowy -przedwczesne oddzielenie łożyska -przełom nadciśnieniowy -niewydolność krążenia, obrzęk płuc -krwawienie do OUN -rozwarstwienie aorty -HELLP, pęknięcie wątroby -ostra niewydolność nerek -DIC -ARDS |
|
Czynniki ryzyka nadciśnienia ciążowego |
-pierwiastka -ciąża mnoga -wielowodzie -cukrzyca -choroby nerek -ciążowa choroba trofoblastyczna -kolagenoza -dodatni wywiad rodzinny -nadciśnienie w poprzednich ciążach |
|
Klasyfikacja Mississipi zespołu HELLP |
klasa 1: PLT <50 tys/mm3 klasa 2: PLT <50-100>tys/mm3 klasa 3: PLT <100-150>tys/mm3 |
|
Przeciwwskazania do zajścia w ciąże dla kobiet z cukrzycą |
-nefropatia GFR<40ml/min -nadciśnienie tętnicze nie poddające się leczeniu -nefropatia proliferacyjna -zaawansowana choroba niedokrwienna serca -kardiomiopatia -stan po zawale serca -neuropatia autonomiczna -niewyrównana cukrzyca |
|
Klasyfikacja cukrzycy ciążowej |
|
|
Zapalenie przydatków objawy |
-bolesne podbrzusze -okolica przydatków żywobolesna -badanie wewnętrzne opór w rzucie przydatków -wysoka gorączka -bolesność przy poruszaniu szyjką macicy |
|
Zapalenie przydatków leczenie |
-doksycyklina -penicyliny + metronidazol -cefalosporyny -klindamycyna z gentamycyną |
|
czas trwania ciąży od ostatniej miesiączki [...] od dnia zapłodnienia [...] |
czas trwania ciąży od ostatniej miesiączki 280 dni od dnia zapłodnienia 266 dni |
|
wg WHO prawidłowy czas trwania ciąży [...] poronienie [...] poród przedwczesny [...] ciąża przeterminowana [...] |
wg WHO prawidłowy czas trwania ciąży 37-41hbd poronienie <22hbd poród przedwczesny <22-36>hbd ciąża przeterminowana >42hbd |
|
Przeciwwskazania bezwzględnie do leczenia tokolitycznego |
-przedwczesne oddzielenie łożyska -ciąża obumarła -zakażenie wewnątrzmaciczne -wady letalne plodu -rzucawka -zespół ostrej ciążowej niewydolności wątroby |
|
Torbiel Nabotha |
torbiel retencyjna w błonie śluzowej macicy, utworzone wskutek zamknięcia ujścia gruczołów produkujących śluz |
|
Klasyfikacja BI-RADS |
|
|
NEC |
Martwicze zapalenie jelit u noworodków |
|
Test Kleihauera |
Ocenia przybliżoną objętość krwi płodowej, która przeniknęła do krwi matki. |
|
Klasyfikacja FDA stosowania leków w czasie ciąży |
A- leki bezpieczne do stosowania w czasie ciąży B- nie potwierdzono bezpieczeństwa stosowania leku u ciężarnych ale badania na zwierzętach nie wykazały ryzyka dla płodu C- badania na zwierzętach wykazały działanie embriotoksyczne lub terratogenne, brak badań na ciężarnych; lek można podawać wyłącznie w sytuacjach gdy korzyści usprawiedliwiają ryzyko względem płodu D- stosowanie leku powoduje ewidentne ryzyko dla płodu, lecz korzyści z jego stosowania u ciężarnej mogą usprawiedliwiać podanie leku, lek stosowany w stanach zagrozenia życia gdy stosowanie innych bezpiecznych dla płodu leków jest niemożliwa. X- badania na zwierzętach lub u ludzi wykazały szkodliwe działanie na płód i ryzyko stosowania u ciężarnych przewyższa wszelkie możliwe korzyści. Lek przeciwskazany u kobiet w wieku reprodukcyjnym. |
|
Chwyt Credego |
Po opróżnieniu pęcherza sprowadza się macicę do linii środkowej, lekko masując pobudza się ją do skurczu, obejmuje się dno macicy i zgodnie z linią prowadzącą przesuwa się ją w kierunku miednicy. |
|
Poronienie zupelne |
=wczesne =jednoczasowe Poronienie do <12 t.c. |
|
Poronienie niezupełne |
=późne =dwuczasowe Poronienie powyżej >12 t.c. |
|
Poronienie rozpoczynające się |
Rozpoczęte poronienie, którego nie można już zatrzymać, ze skurczami i obfitym krwawieniem. Ujście i kanał szyjki macicy są mniej lub bardziej rozwarte. |
|
Poronienie rozpoczynające się |
Rozpoczęte poronienie, którego nie można już zatrzymać, ze skurczami i obfitym krwawieniem. Ujście i kanał szyjki macicy są mniej lub bardziej rozwarte. |
|
Poronienie zagrażające |
Skurcze macicy oraz skąpe krwawienie przy zamkniętym ujściu szyjki macicy |
|
Poronienie zatrzymane |
Pozostające tygodniami do miesięcy obumarłe jajo płodowe |
|
Ginekologiczne przyczyny DIC |
- nadciśnienie indukowane ciążą - rzucawka - wewnątrzmaciczne obumarcie płodu - zator wodami płodowymi - poród przedwczesny septyczny - przedwczesne odklejenie łożyska |
|
Przy nacięciu krocza przecina się mięśnie [...] |
Przy nacięciu krocza przecina się mięśnie opuszkowo-jamiste i mięsień poprzeczny powierzchowny krocza. |
|
Zespół Meigsa |
wysięk opłucnowy, osierdziowy, wodobrzusze, towarzyszący guzowi jajnika |
|
Wskazania do cięcia cesarskiego |
- łożysko przodujące - przedwczesne oddzielenie łożyska - pęknięcie macicy - stan przedrzucawkowy - retinopatia proliferacyjna, nefropatia cukrzycowa - wady budowy miednicy - nieprawidłowe położenie płodu - przedłużający się poród - zakażenie matki HIV - infekcja wewnątrzmaciczna - wypadnięcie pępowiny |
|
Metrorrhagia - definicja |
krwawienie acykliczne |
|
Poronienie dotyczy [...]% kobiet zachodzących w ciążę. |
Poronienie dotyczy 25% kobiet zachodzących w ciążę. |
|
Poronienie trąbkowe |
- najczęstsze powikłanie ciąży ektopowej - kom. jajowa drąży w głąb warstwy mięśniowej jajowodu i rośnie w kierunku światła jajowodu - podczas poronienia jajo płodowe wydalane jest w kierunku ujscia jajowodu (rysunek) |
|
Porównanie poronienia trąbkowego i pęknięcia jajowodu |
|
|
Wpływ hiperwitaminozy A na płud |
- zaburzenia wzrostu - porody martwe - wady rozwojowe - wady twarzoczaszki - wady serca - kseroftalmia (zespół suchego oka) |
|
Leki stosowane w poporodowej atoni macicy |
- oksytocyna - metyloergometryna - prostaglandyna PGF 2alfa |
|
Objaw żółwia |
Objaw występujący przy dystocji barkowej |
|
Najczęstrzą przyczyną zaburzeń w miesiączkowaniu jest [...] |
Najczęstrzą przyczyną zaburzeń w miesiączkowaniu jest hiperprolaktynemia |
|
Zapalenie narządów miednicy kryteria Hagera |
1) ból podbrzusza/tkliwość w czasie badania 2) bolesność przy poruszaniu częścią pochwową szyjki, bolesność przydatków - gorączka - leukocytoza - podwyższone OB |